Prawo Pracy 
28 kwietnia 2023
Zasiłek dla bezrobotnych
Zasiłek dla bezrobotnych jest to świadczenie pieniężne, inaczej nazywane kuroniówką. Prawo do zasiłku dla bezrobotnych przysługuje osobom pozostającym bez pracy, które spełniają określone warunki. Jest to jedna z form wsparcia dla osób poszukujących pracy. By móc starać się o takie świadczenie pieniężne, należy spełnić pewne warunki, takie jak: bycie w wieku aktywności zawodowej (czyli 18-65 lat), posiadanie statusu osoby bezrobotnej oraz brak pobierania innych form świadczeń (na przykład renty lub emerytury).
Aby otrzymać prawo do zasiłku dla bezrobotnych, należy udać się do urzędu pracy i zarejestrować jako osoba bezrobotna. Generalnie ten rodzaj świadczenia pieniężnego jest formą pomocy dla tych, którzy zostali pozbawieni możliwości zarabiania. Zasiłek dla bezrobotnych jest wypłacany przez powiatowe urzędy pracy po spełnieniu określonych warunków. No właśnie, jakie to są warunki?
SPIS TREŚCI
- Zasiłek dla bezrobotnych – komu przysługuje
- Na jakich warunkach przysługuje zasiłek dla osób bezrobotnych
- Zasiłek dla bezrobotnych – kto może się starać?
- Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych (netto i brutto)
- Zasiłek dla bezrobotnych – ile trwa?
- Jak dostać zasiłek dla osób bezrobotnych
- Komu nie przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?
- Kto wypłaca zasiłek?
Zasiłek dla bezrobotnych – komu przysługuje
Zasiłek może dostać osoba po zarejestrowaniu w powiatowym urzędzie pracy. By otrzymać świadczenie dla bezrobotnych należy spełnić ściśle określone warunki. Osoba starająca się o niego powinna posiadać minimum roczny staż pracy oraz dokumenty, że przepracowała min. 365 dni w ciągu ostatnich 19 miesięcy. Osoba wnioskująca powinna także wykazać, że za wykonywaną wcześniej pracę otrzymywała przynajmniej minimalne wynagrodzenie. Ważne jest, by w tamtym czasie (podczas wcześniejszej pracy) odprowadzano jej składki na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy.
Zapisz się do newslettera!
Na jakich warunkach przysługuje zasiłek dla osób bezrobotnych
Osoba bezrobotna ma prawo otrzymać tzw. kuroniówkę po spełnieniu określonych warunków. Pierwszym krokiem jest rejestracja w powiatowym urzędzie pracy (PUP).
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych jest przeznaczone dla osób, które:
- nie pracują
- nie dostały odpowiedniej oferty z urzędu pracy
- nie dostały propozycji staży, szkolenia, czy prac interwencyjnych
- nie dostały propozycji robót publicznych, czy przygotowania zawodowego.
Zasiłek dla bezrobotnych – kto może się starać?
Ponadto o zasiłek dla bezrobotnych mogą starać się osoby, które:
- były zatrudnione oraz dostawały przynajmniej minimalne wynagrodzenie, od którego należy obowiązkowo opłacać składki na Fundusz Pracy (należy pamiętać, że w tym okresie nie uwzględnia się okres urlopu bezpłatnego trwającego ponad 30 dni)
- wykonywały pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą i osiągały z tego tytułu dochód
w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę - świadczyły usługi na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy
o świadczenie usług albo współpracowała przy wykonywaniu tych umów, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na okres pełnego miesiąca - opłacały składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę
- wykonywały pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę
- wykonywały pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, będąc członkiem tej spółdzielni, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę
- opłacały składkę na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego w państwie niewymienionym w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. a–c ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w wysokości 9,75% przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc zatrudnienia,
- były zatrudniony za granicą i przybył do Rzeczypospolitej Polskiej jako repatriant
- były zatrudniony, pełniły służbę lub wykonywał inną pracę zarobkową i osiągały wynagrodzenie lub dochód, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy.
Do okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych, od którego zależy wysokość i okres pobierania zasiłku, zalicza się również wskazane w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy okresy.
Warto pamiętać, że do stażu wlicza się także:
- czas pobrania renty z tytułu niezdolności do pracy
- czas urlopu macierzyńskiego i wychowawczego
- czas odbywania zasadniczej służby wojskowej
- czas pobierania renty rodzinnej
Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych (netto i brutto)
Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych? Zasiłek jest wypłacany w określonym czasie, który wynosi od 6 – 12 miesięcy. Na jego długość ma wpływ wiele czynników, między innymi chociażby stopa bezrobocia na terenie danego powiatu. Aktualnie od 1.06.2022 r. biorąc pod uwagę staż pracy kwoty zasiłku wynoszą:
- dla osób, które przepracowały od 5 do 20 lat
100% kwoty bazowej, przez pierwsze 3 miesiące – 1 304,10 zł brutto (1 058,13 zł netto), przez kolejne –
1 024,10 zł brutto (840,70 zł netto).
- dla osób, które przepracowały mniej niż 5 lat
80% kwoty bazowej otrzymują osoby, które przepracowały mniej niż 5 lat, czyli 1 043,28 zł brutto (855,36 zł netto) przez pierwsze 3 miesiące i 819,28 zł brutto (681,44 zł netto) po 3 miesiącach
- dla osób, które przepracowały więcej niż 20 lat
120% kwoty bazowej otrzymują osoby, które przepracowały dłużej niż 20 lat, czyli 1 564,91 zł brutto
(1 260,90 zł netto) przez pierwsze 3 miesiące i 1228,91 zł brutto ( 1000,06 zł netto) po 3 miesiącach
Powyższe kwoty są zmienne – co znaczy, że w każdej chwili mogą zostać podwyższone, lub obniżone. Wszystko zależy od stażu pracy.
Zasiłek dla bezrobotnych – ile trwa?
Zasiłek dla bezrobotnych można pobierać najdłużej przez:
- przez 180 dni (świadczenia dla mieszkańców powiatu, którego stopa bezrobocia w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju)
- przez 365 dni
- świadczenia dla mieszkańców powiatu, którego stopa bezrobocia w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia
w kraju - świadczenia dla osób powyżej 50 roku życia i posiadających co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku
- dla osób mających na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek jest także osobą bezrobotną i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez Ciebie
- dla osób samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat
Czas otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych można skrócić o okres zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych oraz o okres odbycia staży, przygotowania zawodowego dorosłych, czy szkolenia. Otrzymywanie zasiłku można także wydłużyć o czas, który przysługiwałby kobiecie (zgodnie z przepisami) o zasiłek macierzyński, czy w przypadku urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek dla bezrobotnych w okresie lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu.
Jak dostać zasiłek dla osób bezrobotnych
Warunkiem otrzymania zasiłku jest przede wszystkim rejestracja w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna. Należy pamiętać, że urząd pracy nie może być dobrowolny, lecz właściwy ze względu na miejsce zameldowania osoby szukającej pracy. Jeżeli osoba bezrobotna nie jest zameldowana, wtedy rejestruje się w tym urzędzie, na obszarze którego obecnie zamieszkuje. Wcześniej jest zobowiązany do złożenia specjalnego oświadczenia, że został zarejestrowany w innym urzędzie.
Dokumenty, jakie są niezbędne do rejestracji:
• dowód osobisty lub inny dokument tożsamości wraz z potwierdzeniem zameldowania (może być na przykład paszport),
• świadectwo ukończenia ostatniej szkoły (uczelni) w oryginale,
• świadectwa pracy z wszystkich miejsc pracy oraz oryginały dokumentów potwierdzających ewentualne uprawnienia zawodowe,
• numer NIP,
• legitymacja ubezpieczeniowa
• ewentualnie książeczka wojskowa.
Rejestrując się w urzędzie bezrobotny wypełnia kartę rejestracyjną na podstawie posiadanych dokumentów. Następnie wszystkie informacje są sprawdzane przez pracownika urzędu z oryginałami wyżej wymienionych dokumentów. Bezrobotny własnoręcznym podpisem poświadcza dane
i oświadczenia zawarte w karcie.
Należy pamiętać, że osoba bezrobotna, która wcześniej prowadziła własną działalność gospodarczą powinna również dostarczyć wszelkie decyzje o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej.
Do tego należy dołączyć zaświadczenie ZUS o okresie opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.
Bezrobotni, którzy pracowali wcześniej w niepełnym wymiarze czasu pracy (na pół etatu, lub na umowę zlecenie) muszą dodatkowo dostarczyć zaświadczenie z zakładu pracy o wysokości zarobków
i o odprowadzonych składkach ZUS. Bezrobotny musi złożyć zaświadczenie za każdy przepracowany miesiąc.
Osoby, które pobierały zasiłek chorobowy, zasiłek rehabilitacyjny, zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, aby uzyskać zasiłek dla bezrobotnych, muszą przy rejestracji złożyć zaświadczenie z ZUS o okresie pobierania tych zasiłków. Niepełnosprawni bezrobotni składają orzeczenie o niepełnosprawności.
Jeżeli bezrobotny nie dostarczy wymaganych dokumentów lub odmówi złożenia podpisu w karcie rejestracyjnej, to nie zostanie zarejestrowany jako bezrobotny. Brak rejestracji w urzędzie pracy uniemożliwi mu otrzymanie zasiłku dla bezrobotnych.
Komu nie przysługuje zasiłek dla bezrobotnych?
Rejestrując się w Urzędzie Pracy nie zawsze można otrzymać prawo do świadczeń dla bezrobotnych.
Zasiłku pieniężnego nie otrzyma osoba bezrobotna, która:
- była zwolniona dyscyplinarnie w okresie 6 miesięcy przed rejestracją w urzędzie pracy
- odbywa praktykę absolwencką i pobiera jednocześnie świadczenia wynoszące więcej jak połowa minimalnego wynagrodzenia miesięcznego za wykonywaną pracę
- otrzymała od swojego byłego pracodawcy odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy
- nie rozpoczęła nauki szkolenia, przygotowania zawodowego dorosłych, pracy, czy nie przyjęła żadnej formy pomocy odnośnie zatrudnienia (po skierowaniu urzędu pracy)
- zakończyła pracę lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem, lub za porozumieniem stron w ciągu ostatnich 6 miesięcy przed rejestracją w urzędzie pracy (nie dotyczy to sytuacji, gdy praca się zakończyła z powody upadłości, likwidacji, czy zmniejszenia zatrudnienia).
Kto wypłaca zasiłek?
Świadczenie dla bezrobotnych jest wypłacane przez PUP – Powiatowy Urząd Pracy. Termin wypłat zależy głównie od harmonogramu urzędu. Zgodnie z przepisami prawa świadczenie pieniężne jest wypłacone osobie bezrobotnej w terminie do 14 dnia następnego miesiąca.
