Pozostałe 12 listopada 2024

Umowa zlecenie a ubezpieczenie

Umowa zlecenie jest coraz popularniejszą opcją nie tylko dla młodych osób, ale także dla starszych, bardziej doświadczonych pracowników. Zainteresowanie tym rodzajem zatrudnienia rośnie dzięki oferowanej elastyczności i swobodzie. Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z konsekwencji związanych z takim wyborem. Czy osoba pracująca na umowie zlecenie jest objęta ubezpieczeniem? Kto podlega ubezpieczeniom społecznym od umów zlecenia? Jaka składka zdrowotna od zleceniobiorcy?

Umowa zlecenie a ubezpieczenie

SPIS TREŚCI

Umowy zlecenia a składki ZUS

Praca na umowie zlecenie a ubezpieczenie

Obowiązkiem zleceniodawcy jest przekazanie informacji do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zgłoszeniu pracownika do składek w ciągu 7 dni od jego zatrudnienia (poprzez złożenie wniosku ZUS ZUA). Jeśli osoba nie jest ubezpieczona u innego pracodawcy, obowiązkiem zleceniobiorcy jest zgłoszenie kandydata do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Gdy zleceniobiorca zatrudniany jest tylko w jednym miejscu pracy, jego przełożony musi odprowadzać za niego:

  • składkę rentową,
  • składkę emerytalną,
  • składkę zdrowotną,
  • składkę wypadkową, jeśli zlecenie wykonuje on na terenie zakładu pracy, a nie np. w domu.

Warto pamiętać, żew przypadku umowy zlecenie składka chorobowa jest nieobowiązkowa. Warto jednak rozważyć dobrowolne przystąpienie do tego ubezpieczenia, ponieważ daje ono możliwość uzyskania świadczeń, na przykład podczas urlopu macierzyńskiego lub przy ubieganiu się o zasiłek. Decyzję o odprowadzaniu składek z tego tytułu należy zgłosić swojemu przełożonemu.

Umowa zlecenie a ubezpieczenie zdrowotne

Ubezpieczenie chorobowe, które umożliwia pobieranie zasiłku chorobowego, jest obowiązkowe dla osób zatrudnionych na umowę o pracę. W przypadku umowy zlecenia ubezpieczenie to jest dobrowolne. Dlatego najpierw należy sprawdzić, czy zleceniobiorca przystąpił do ubezpieczenia chorobowego i może ubiegać się o zasiłek.

Chcesz mieć najważniejsze terminy kadrowo-płacowe zawsze pod ręką ? Pobierz nasz planner na 2024r.

Prawo do zasiłku chorobowego w ramach umowy zlecenia zleceniobiorca nabywa po 90 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia. Do tego okresu wliczają się wcześniejsze okresy ubezpieczeniowe, jeśli przerwa między nimi była krótsza niż 30 dni lub wynikała z urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego, bądź czynnej służby wojskowej. Okres oczekiwania nie dotyczy jednak zasiłku macierzyńskiego i opiekuńczego, które przysługują od pierwszego dnia objęcia ubezpieczeniem.

Jeśli umowa zlecenia zakończy się, za siłek chorobowy przysługuje osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, pod warunkiem że niezdolność trwała nieprzerwanie przez co najmniej 30 dni i wystąpiła nie później niż:

– 14 dni od zakończenia ubezpieczenia chorobowego,

– 3 miesięcy od zakończenia ubezpieczenia chorobowego w przypadku choroby zakaźnej, której okres inkubacji przekracza 14 dni, lub innej choroby, której objawy pojawiają się po tym okresie.

Podsumowując, zasiłek chorobowy dla zleceniobiorcy jest wypłacany, gdy uzyska on prawo do tego świadczenia, co jest możliwe pod warunkiem zgłoszenia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Ważne jest, aby niezdolność do pracy była ciągła, niezależnie od tego, czy była potwierdzona jednym, czy kilkoma zwolnieniami lekarskimi.


Umowa zlecenia jako jedyny tytuł do ubezpieczenia

Jeżeli umowa zlecenie to jedyny tytuł do ubezpieczenia, wtedy zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Do ubezpieczeń obowiązkowych należy też ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe. Wyjątek stanowi dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zleceniobiorcy. Zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego następuje na wniosek zleceniobiorcy.

Umowa zlecenie jako jeden z wielu tytułów do ubezpieczenia

Jeżeli zleceniobiorca otrzymuje wynagrodzenie z innym umów zlecenia, w takiej sytuacji obowiązek opłacania składek zależy od sumy wynagrodzenia z tych umów. Składki te są naliczane od wszystkich umów, dopóki łączny dochód nie przekroczy wysokości minimalnego wynagrodzenia. Po osiągnięciu tej kwoty, z kolejnych umów zlecenia odprowadzane będą jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne. To, z której umowy będą naliczane poszczególne składki, a z której tylko składka zdrowotna, zależy od kolejności zawarcia tych umów.

Natomiast jeśli zleceniobiorca jest pracownikiem w innej firmie w oparciu o umowę o pracę z wynagrodzeniem minimalnym to wtedy zleceniodawca jest zwolniony z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za tego zleceniobiorcę.

Jeśli umowa zlecenie jest zawarta z osobą pozostającą w stosunku pracy ze zleceniodawcą, to zleceniobiorca podlega wszystkim ubezpieczeniom na tych samych zasadach jak przy umowie o pracę. W takim wypadku podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest suma przychodów osiągniętych z tytułu umowy o pracę i umowy zlecenia.


Umowa zlecenia a ubezpieczenie zdrowotne

Obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne

W ramach umowy zlecenia jest obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Nie ma znaczenia, czy jest to pierwsze, czy już kolejne zlecenie. Jedynym wyjątkiem jest umowa zlecenia zawarta z uczniem lub studentem do momentu ukończenia przez niego 26 roku życia.

Zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym objęte są między innymi osoby, które podlegają ubezpieczeniom społecznym i wykonują pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu, jak również osoby współpracujące z nimi.

Sprawdź, czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury

Obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie zdrowotne dotyczy więc wszystkich tytułów do obowiązkowego lub dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego, bez względu na to, czy dana osoba przystąpi do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych.

Składki za osobę pracującą na umowie zlecenia, umowie agencyjnej czy innej umowie o świadczenie usług oraz za osobę współpracującą zleceniobiorca oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i przekazuje do ZUS jako płatnik.


Kiedy umowa zlecenia bez składek ZUS?

Jak pisaliśmy wyżej, umowy zlecenie podlegają obowiązkowo składkom na ubezpieczenie zdrowotne. Jedynym wyjątkiem jest:

  • umowa zlecenie zawarta ze studentem lub uczniem do 26. roku życia
  • umowy zlecenia nieodpłatne (zawarta ustnie).

Każda umowa zlecenia rodzi obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne – bez względu na ich ilość i kolejność zawierania.

Dowiedz się, kiedy możesz otrzymać L4 na dziecko

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w przypadku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Tu również obowiązuje wyłączenie przewidujące brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku zawarcia umowy zlecenia z uczniami i studentami do ukończenia przez nich 26. roku życia. To pierwszy z omawianym przypadków braku składek ZUS przy umowie zlecenia.


Zwolnienie lekarskie po ustaniu umowy zlecenia

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu podlegają osoby fizyczne pracujące na terenie Polski na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia zgodnie z Kodeksem cywilnym. Dodatkowo, zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przedsiębiorca zatrudniający osobę na umowie zlecenia ma obowiązek odprowadzać składkę zdrowotną. Natomiast ubezpieczenie chorobowe pozostaje dobrowolne.

Czym różni się ubezpieczenie zdrowotne od ubezpieczenia chorobowego?

Ubezpieczenie zdrowotne umożliwia bezpłatne leczenie. Z kolei dzięki ubezpieczeniu chorobowemu możemy otrzymać pieniądze na czas leczenia, np. w postaci wynagrodzenia chorobowego czy zasiłku chorobowego. Zleceniobiorca wykonujący umowę zlecenia (czyli osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych) oraz osoby, które prowadzą własną działalność gospodarczą same decydują o swoim ubezpieczeniu chorobowym. Umowa zlecenie i własna działalność gospodarcza nie wymusza opłacania składek. Ubezpieczenie chorobowe jest dla nich dobrowolne.

Ubezpieczenie chorobowe daje prawo do otrzymania zasiłku w przypadku choroby lub macierzyństwa. Z kolei ubezpieczenie zdrowotne zapewnia dostęp do darmowej opieki medycznej, zarówno w placówkach ambulatoryjnych, jak i szpitalnych. Składki na ubezpieczenie zdrowotne są pobierane przez ZUS i przekazywane do Narodowego Funduszu Zdrowia.


Podsumowanie:

  • umowa zlecenie jest regulowana przez Kodeks cywilny, co pozwala zleceniobiorcy na większą elastyczność, ale jednocześnie daje mniej praw niż umowa o pracę,
  • zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne i wymaga wniosku zleceniobiorcy,
  • zleceniodawca jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli umowa zlecenie jest jedynym źródłem dochodu zleceniobiorcy. W przypadku uczniów, studentów, emerytów i rencistów, zasady opłacania składek są inne,
  • umowa zlecenie z uczniami i studentami do 26. roku życia nie wymaga opłacania składek na ZUS. Zleceniobiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą mogą być zwolnieni z obowiązku opłacania składek z tytułu umowy zlecenia,
  • zleceniobiorcy mogą przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, które umożliwia im otrzymywanie zasiłków chorobowych, macierzyńskich i opiekuńczych, po spełnieniu określonych warunków.

Skontaktuj się z ekspertem!

Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.

Dyrektor Finansowa