Księgowość 
10 sierpnia 2023
Księgowy – charakterystyka zawodu
Praca na stanowisku księgowej jest bardzo wymagająca. Główny księgowy to jedna z najważniejszych osób firmy. Odpowiada nie tylko za całą księgowość, ale także za wszystkie sprawozdania. Stanowisko księgowej wyraźnie uległo zmianie na przestrzeni ostatnich lat. Aktualnie do zadań głównego księgowego należy bardzo wiele obszarów. Prowadzenie rachunkowości wymaga perfekcyjnej znajomości prawa podatkowego i posiadania odpowiednich kompetencji i kwalifikacji. Jak zostać księgowym? jakie są stanowiska w księgowości? Kim jest samodzielny księgowy? Jakie są cechy księgowego? Jak wygląda praca w księgowości? Przeczytaj artykuł i sprawdź!
SPIS TREŚCI
- Praca jako księgowa. Stanowisko księgowy charakterystyka
- Cechy księgowego
- Wymagania na stanowisku księgowego
- Jak zostać księgowym?
- Stanowiska w księgowości
- Kto dziś może zostać księgowym?
- Zarobki księgowej, zarobki księgowego
- Praca w księgowości
- Praca w biurze rachunkowym
- Jak zacząć pracę w księgowości?
- Jak zostać księgową na własny rachunek?
- Stowarzyszenie księgowych w Polsce
Praca jako księgowa. Stanowisko księgowy charakterystyka
Zawód księgowego jest jednym z zawodów zaufania publicznego. Stanowisko księgowego jest zawodem niezmiernie odpowiedzialnym. Na czym polega praca księgowego? Osoby na tym stanowisku księgowego wykonują zadania, które mają duży wpływ na funkcjonowanie firmy. Do roku 2014 zawód księgowego wymagał uzyskania certyfikatu księgowego wydanego przez Ministerstwo Finansów. Obecnie nie ma już żadnych prawnie ustalonych regulacji dotyczących tego zawodu, co oznacza, że każda osoba może podjąć pracę jako księgowy niezależnie od swojego wykształcenia (choć w praktyce znajomość prawa i zasad rachunkowości zdobywana w czasie studiów na kierunkach takich jak finanse, ekonomia czy rachunkowość jest niezbędna do prawidłowego ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych i rozliczeń podatkowych).
Zakres obowiązków księgowego – praca w księgowości
Na czym polega praca w księgowości? Zakres obowiązków księgowego znacząco różni się w zależności od miesiąca, czy tygodnia. Wynika to głównie z przepisów podatkowych i obowiązków podatkowych. W trakcie “zwyczajnego” miesiąca praca w księgowości to przede wszystkim bieżące księgowanie faktur (w programach księgowych). Do 25. dnia miesiąca każdy przedsiębiorca powinien opłacić podatek dochodowy. Z kolei z końcem kwietnia, przedsiębiorca jest zobowiązany dokonać rozliczeń podatkowych za rok poprzedni. Jest to bardzo duże uproszczenie, ponieważ terminów do przestrzegania jest o wiele więcej i zależą one od formy rozliczania się przedsiębiorstwa (np. czy jest to pełna księgowość, czy tzw. księgowość uproszczona).
Biorąc pod uwagę w pracę dziale księgowości, należy wiedzieć, że “księgowość” można podzielić na:
- pełną księgowość – czyli księgowanie na kontach i opieranie się na przepisach o CIT i VAT;
- księgowość uproszczoną – czyli prowadzenie rozliczeń na podstawie księgi przychodów i rozchodów (KPiR) i przepisach o PIT i VAT.
Ważnym elementem pracy głównego księgowego jest ciągłe uzupełnianie wiedzy z zakresu rachunkowości, przepisów podatkowych, celnych, dewizowych itp.
Zapisz się do newslettera!
Obowiązki księgowego
Do obowiązków osoby zatrudnionej na stanowisku księgowego należy:
- prowadzenie ksiąg rachunkowych
- księgowanie dokumentów księgowych
- samodzielne prowadzenie ksiąg
- księgowanie dokumentów finansowych
- sporządzanie rocznych sprawozdań finansowych
- przygotowywanie raportów dla takich organów jak GUS
- sporządzanie deklaracji podatkowych
- sporządzanie sprawozdań finansowych
- prowadzenie dokumentacji księgowej
- prowadzenie ewidencji księgowych
- prowadzenie rachunkowości jednostki
- monitorowanie zmian w prawie podatkowym
- tworzenie sprawozdań finansowych dla zarządu
- współpraca z pozostałymi działami firmy.
Cechy księgowego
Jakie cechy powinien posiadać księgowy? Praca w księgowości wymaga nie tylko konkretnych wymagań ale także umiejętności. Pracodawcy oczekują, że osoba na stanowisku księgowego będzie: rzetelna, skrupulatna i dokładna. Jedną z kluczowych kompetencji miękkich w zawodzie księgowego jest doskonała organizacja pracy. Na stanowisku księgowego sprawdzą się osoby, które posiadają analityczny umysł.
Oprócz wymaganych kwalifikacji, na stanowisku księgowego wymaga się umiejętności miękkich. Są to cechy charakteru i umiejętności, które pozwolą odnaleźć się w zawodzie księgowego.
Umiejętności księgowego, czyli cechy którymi powinien się charakteryzować:
- doskonałe zorganizowanie
- efektywna organizacja pracy
- chęć do rozwoju i nauki
- elastyczność w pracy
- sumienność i cierpliwość
- zdolności komunikacyjne
- zaangażowanie w pracę
- odporność na stres
- umiejętność radzenia z problemami
- rzetelność, dokładność i skrupulatność
- otwartość na nowe możliwości i narzędzia pracy.
Wymagania na stanowisku księgowego
Jakie są potrzebne kwalifikacje do pracy księgowego? Stanowisko księgowego jest odpowiedzialne i wymaga specyficznych umiejętności. Do pracy na tym stanowisku niezbędne są umiejętności z zakresu prowadzenia księgowości oraz znajomość prawa podatkowego. Księgowy musi być precyzyjny i dysponować zdolnościami analitycznymi, aby skutecznie zarządzać finansowymi aspektami firmy.
Wśród wielu wymagań, jakie stawia się osobom zatrudnionym w dziale księgowości wyróżnia się:
- wykształcenie średnie lub wyższe w obszarze ekonomii, rachunkowości lub finansów
- znajomość prawa podatkowego, ustawy o rachunkowości oraz innych dokumentów umożliwiających pracę w zawodzie
- znajomość programów księgowych
- dobra znajomość programu MS Excel.
Jednym z dodatkowych atutów na pewno jest znajomość języków obcych, zwłaszcza jeśli bierzemy pod uwagę firmy międzynarodowe. Rekrutacja i wymagania w stosunku do “wyższych” stanowisk w księgowości, takich jak główny księgowy, czy starszy księgowy wymaga się już doświadczenia w pracy na podobnym stanowisku.
Może Cię także zainteresuje: Kim jest doradca podatkowy?
Jak zostać księgowym?
Jak wspomnieliśmy w poprzedniej części artykułu, aby zostać księgowym należy spełnić ściśle określone wymagania. Warto również posiadać umiejętności (kompetencje miękkie), które z kolei przyczynią się do lepszej i efektywnej pracy. Warto pamiętać, że praca na stanowisku księgowego należy do wymagających. Często zmieniające się przepisy prawa podatkowego wymagają od tego zawodu częstych szkoleń, podnoszenia swoich kwalifikacji i bycia na bieżąco w sprawach podatkowych.
Kwalifikacje do pracy księgowego.
Osoby pracujące w dziale księgowości powinny posiadać szeroką wiedzę w zakresie prawa podatkowego i prowadzenia rachunkowości. To tak naprawdę podstawowe wymagania, jakie powinni spełniać kandydaci aplikujący na ofertę pracy jako księgową. Oprócz wykształcenia i znajomości prawa ważna jest także praktyka. Zazwyczaj odbywa się ją w biurach rachunkowych lub w podobnych instytucjach. W przypadku osób z wykształceniem średnim musi ona wynosić minimum dwa lata, po czym należy zdać egzamin państwowy. W przypadku osób z wykształceniem wyższym praktyka może trwać trzy lata, przy czym w takiej sytuacji nie trzeba zdawać egzaminu państwowego.
Szkolenie – księgowość
Jako, że prawo podatkowe bardzo często się zmienia i niekiedy trudno za nim nadążyć, ważne jest uzupełnianie tej wiedzy na bieżąco. Można robić to samodzielnie lub korzystać ze specjalnych kursów księgowych. Z powodu ciągłych zmian do obowiązków głównego księgowego należy uzupełnianie wiedzy i nabywanie nowych umiejętności. Udział w szkoleniach pozwoli zdobyć nie tylko wiedzą teoretyczną, ale co ważne – praktyczną.
Stanowiska w księgowości
Aby zostać księgowym wykształcenie jest bardzo ważne, aczkolwiek nie jest to obowiązkowy wymóg. W tym celu księgową wiedzę można zdobyć przygotowując się do szkół policealnych, kursów, czy szkoleń. Najlepiej zdecydować się na te, które uzyskały certyfikat Ministerstwa Finansów, np. prowadzone przez Krajową Izbę Doradców Podatkowych czy Stowarzyszenie Księgowych.
Stowarzyszenie opracowało specjalny system certyfikacji zawodu księgowego. W Polsce opiera się on na 4 stopniach kwalifikacji:
- I stopień – księgowy,
- II stopień – specjalista ds. rachunkowości,
- III stopień – główny księgowy,
- IV stopień – dyplomowany księgowy.
W praktyce stanowiska te wyglądają nieco inaczej. Najniższą rangą jest zazwyczaj fakturzysta. Być może wynika to z jego obowiązków, które zostały przejęte przez młodszego specjalistę.
Kolejne stanowiska wyglądają następująco:
- Młodszy Specjalista,
- Samodzielny Księgowy,
- Księgowy główny
- Dyrektor Finansowy.
Kto dziś może zostać księgowym?
Stanowisko księgowego wymaga dokładności, sumienności, umiejętności logicznego myślenia oraz umiejętności pracy pod presją czasu. Nie jest to zawód dla każdego. Księgowy ma szeroki zakres obowiązków, wymagając wiedzy branżowej, i specjalistycznej. Do pewnego momentu za weryfikację umiejętności księgowych odpowiadało Ministerstwo Finansów, które na długi czas wprowadziło konieczność certyfikacji. Każdy księgowy, który posiadał certyfikat księgowy uprawniający do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, albo świadectwo kwalifikacyjne uprawniające do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych miał prawo do wykonywania zawodu w branży księgowej.
Obecnie wymóg posiadania certyfikatu księgowego został zniesiony. Wystarczy tylko udokumentowanie wykształcenie kierunkowe, czy podyplomowe kursy. Przyszły księgowy zobowiązany jest również odbyć praktyki w wybranej jednostce rachunkowej. To, co istotne – księgowi, którzy przed 9 maja 2014 rokiem zdobyli Certyfikat Ministerstwa Finansów, nadal mogą się nim posługiwać na rynku pracy. Mimo że w tej chwili dokument już nie obowiązuje, nadal świadczy o umiejętnościach i przygotowaniu do zawodu.
Zarobki księgowej, zarobki księgowego
Na podstawie raportu portalu pracuj.pl najwięcej zarabiają przedstawiciele tego zawodu z województwa mazowieckiego, małopolskiego i pomorskiego, dolnośląskiego, natomiast najmniej z województwa świętokrzyskiego, podlaskiego, podkarpackiego, kujawsko-pomorskiego oraz lubelskiego, a także warmińsko-mazurskiego. Najwięcej zarabiają księgowe i księgowi z Błoni i Warszawy, Grójca oraz Sochaczewa.
25% przedstawicieli tego zawodu zarabia miesięcznie mniej niż ok. 3 616 zł netto. Średnia pensja księgowej lub księgowego w Polsce wynosi średnio 4 238 zł netto. Z kolei 25% zarabia więcej niż średnio 5 109 zł netto.
Przeczytaj i dowiedz się dokładniej: Ile zarabia księgowa?
Praca w księgowości
W dużych przedsiębiorstwach, czy korporacjach dział księgowości jest jednym z najważniejszych działów w całej strukturze organizacyjnej. Z reguły dział księgowości ma ściśle określony schemat: osobą w nim zarządzającym jest główny księgowy, a nad nim dyrektor finansowy.
W przypadku średniej wielkości firm, gdzie zatrudnionych jest kilka osób, pracownicy mają większą odpowiedzialność i zakres obowiązków, co sprawia, że praca jest bardziej interesująca. W takich firmach, zazwyczaj można spotkać różnorodne zadania związane z księgowością. Z drugiej strony, w dużych korporacjach, gdzie dział księgowy składa się nawet z kilkunastu osób, każdy pracownik jest skoncentrowany na konkretnym obszarze, na przykład na księgowaniu paragonów. W tego typu przedsiębiorstwach zdobywanie doświadczenia może być wolniejsze, ponieważ liczba interesujących i nowych zdarzeń podatkowo-księgowych występuje rzadziej niż w biurze rachunkowym. W biurze rachunkowym, dzięki obsłudze wielu różnych klientów, pracownik ma okazję częściej napotykać na różnorodne przypadki i sytuacje, co przyczynia się do szybszego rozwoju umiejętności zawodowych.
Praca w biurze rachunkowym
Jednym z najpopularniejszych miejsc pracy księgowego są biura rachunkowe. W takich firmach praca jako księgowa polega na rozliczaniu podatkowym różnych przedsiębiorstw. W większości przypadków stanowisko księgowej odpowiada za zwykłe rozliczeń podatkowych, sporządzanie sprawozdań, rozliczenia kadrowo – płacowe lub wszelkie rozliczenia związane z opłatami ZUS.
Jeśli szukasz sprawdzonego biura rachunkowe zgłoś się do nas! Biuro rachunkowe Katowice Eurokadra Expert prowadzi zarówno usługi księgowe jak i obsługę kadrowo – płacową. Nie zastanawiaj się! Wyślij do nas swoje zapytanie ZAPYTANIE OFERTOWE
Biura rachunkowe często zajmują się rozliczaniem firm w mniejszym zakresie pełnej księgowości. To dlatego, że takie firmy zazwyczaj są już na tyle zaawansowane, że mają swoje własne działy księgowe i nie potrzebują korzystać z zewnętrznego outsourcingu w tej dziedzinie. Wykonywanie pracy w biurze rachunkowym umożliwia zdobycie doświadczenia w szybszym tempie, ponieważ obsługa wielu różnych firm – kilkunastu lub nawet kilkudziesięciu – prowadzi do spotkania z większą liczbą nowych sytuacji związanych z podatkami i rachunkowością, które wymagają specjalistycznej wiedzy.
Jak zacząć pracę w księgowości?
Aby stać się księgowym, kluczowe jest rozpoczęcie od odpowiedniego wykształcenia. Najlepszą drogą do tego celu jest podjęcie studiów o profilu rachunkowym. Niektórzy podejmują próbę pracy w księgowości zaraz po szkole średniej, szczególnie jeśli wybrali klasę matematyczną lub ukończyli szkołę ekonomiczną. Niestety, to nie wystarcza. Praca w dziedzinie księgowości wymaga również szerokiej wiedzy na temat różnych programów używanych do obsługi zadań rachunkowych.
Dla tych, którzy nie mają wyższego wykształcenia, kursy księgowości są również dobrą opcją. Jednak niezbędne jest także poznanie Ustawy o rachunkowości oraz ciągle zmieniających się przepisów.
W związku z tym, jeśli aspirujemy do kariery w księgowości, najlepszym podejściem jest ukończenie studiów. Warto zaznaczyć, że osoby z wykształceniem wyższym mają nie tylko szansę na lepsze wynagrodzenie, ale także większy wybór spośród dostępnych ofert pracy.
Jak zostać księgową na własny rachunek?
Praca w księgowości (na etacie) zwiększa szansę na rozwój i jest świetnym sposobem, na zdobycie doświadczenia w tej branży. Pomoc od doświadczonych specjalistów, czy nauki obsługi programów księgowych doskonale sprawdzi się dla osób rozpoczynających swoją karierę w księgowości. Praca w biurze rachunkowym i świadczenie usług księgowych to dobry start. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, jeśli ktoś chce pracować na własnej działalności gospodarczej.
Samozatrudnienie, czyli prowadzenie jednoosobowej firmy jest dobrym rozwiązaniem dla specjalistów z dużym doświadczeniem i ogromem wiedzy.
Przeczytaj też: PUE ZUS
Stowarzyszenie księgowych w Polsce
Stowarzyszenie księgowych w Polsce istnieje od 1907 roku. W jego skład wchodzą przedstawiciele branży finansowej. Podstawowymi zadaniami stowarzyszenia są:
- działania na rzecz rozwoju kompetencji księgowych
- monitorowanie sytuacji politycznej
- pomoc w dostosowaniu się rzeszy aktywnych księgowych do wciąż zmieniających się przepisów prawa.
Głównym celem działalności stowarzyszenia księgowych jest przygotowanie dyplomowanego księgowego do współpracy międzynarodowej. Z kolei misja stowarzyszenia opowiada się za przystosowaniem wszystkich finansistów do do przedsiębiorczej aktywności poprzez wymianę zaangażowania i chęci rozwoju młodych księgowych na wiedzę i doświadczenie członków Stowarzyszenia.
