Kadry i Płace 
11 września 2024
Średnia krajowa – ile wynosi średnia krajowa w Polsce?
Średnia krajowa to przeciętne wynagrodzenie obliczane przez Główny Urząd Statystyczny. Przyjęta średnia krajowa to bardzo ważny wskaźnik statystyczny, który jednak nie do końca odzwierciedla poziom wynagrodzeń Polaków. Ile wynosi średnia krajowa netto w sektorze przedsiębiorstw? Czym jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto? Sprawdźmy!
SPIS TREŚCI
- Średnia krajowa pensja – czym jest?
- Jak obliczana jest średnia krajowa?
- Średnia krajowa 2024 – ile wynosi średnia krajowa w Polsce?
- Czyje wynagrodzenia nie liczą się do średniej krajowej?
- Na co wpływa średnie krajowe wynagrodzenie?
- Średnia krajowa – podział na poszczególne województwa
Średnia krajowa pensja – czym jest?
Średnia krajowa, czyli inaczej nazywane przeciętne wynagrodzenie to nic innego jak średnia płaca, którą oblicza się dla danego kraju (na rynku pracy). Co jakiś czas Główny Urząd Statystyczny (GUS) przedstawia kwoty średniego wynagrodzenia za dany miesiąc, mniej więcej tak w połowie następnego miesiąca.
Przeciętna płaca, czyli średnia krajowa to wskaźnik statystyczny, który obrazuje ile zarabiają pracownicy w poszczególnych krajach. W Polsce, instytucją która publikuje tego rodzaju dane jest Główny Urząd Statystyczny (GUS). GUS co miesiąc, co kwartał i raz w roku szacuje średnie wynagrodzenie. W tym przypadku dużą rolę odgrywa wskaźnik średniej krajowej. Wskaźnik ten określa się poprzez 2 parametry:
- przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw (które określa ono średnią pensję brutto otrzymywaną przez osoby zatrudnione na etacie w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 10 zatrudnionych osób)
- przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej (uwzględnia ono dodatkowo pensje pracowników zatrudnionych w sferze budżetowej oraz w firmach o mniejszym zatrudnieniu).
Jak obliczana jest średnia krajowa?
Jak policzyć średnie wynagrodzenie? Ile wynosi średnie miesięczne wynagrodzenie? Aby obliczyć średnią krajową kwoty wynagrodzeń brutto, GUS podaje również wynagrodzenie brutto pracowników, różnorodne honoraria które wypłaca się poszczególnym grupom osób zatrudnionych na umowie o pracę czy chociażby wypłaty związane z udziałem w zysku. Sumę tą dzieli się przez średnią liczbę zatrudnionych w danym okresie ( pomijając osoby wykonujące pracę nakładczą i pracowników zatrudnionych za granicą).
Jak już wspominaliśmy średnia krajowa w Polsce to dość istotny wskaźnik statystyczny. Jego celem jest określenie przeciętnej krajowej pensji brutto.
GUS oblicza przeciętne wynagrodzenie:
- w każdym miesiącu,
- w każdym kwartale,
- w ujęciu rocznym.
Średnia krajowa w Polsce jest wyliczana w dość prosty sposób: najpierw sumuje się miesięczne wynagrodzenia brutto, a następnie dzieli przez liczbę zatrudnionych w danym okresie.
Chcesz mieć najważniejsze terminy kadrowo-płacowe zawsze pod ręką ? Pobierz nasz planner na 2024r.
Łatwo zauważyć, że średnia pensja brutto uwzględnia zarówno niskie wynagrodzenia pracowników na niższych stanowiskach, jak i wysokie pensje, np. kadry zarządzającej. To właśnie te wyższe wynagrodzenia podnoszą średnią, mimo że dotyczą mniejszej liczby pracowników.
Dlatego uważa się, że średnia krajowa nie oddaje w pełni rzeczywistego poziomu przeciętnych zarobków w Polsce.
Średnia krajowa 2024 – ile wynosi średnia krajowa w Polsce?
Średnie zarobki w Polsce
Jak wygląda w Polsce realny wzrost wynagrodzeń? Jak zmieniają się płace w małych i mikroprzedsiębiorstwach? W 2024 roku średnie wynagrodzenie brutto w Polsce wynosi 8032,96 zł. Po odliczeniu podatków i składek na ubezpieczenie społeczne, średnia krajowa netto wynosi około 5806 zł.
- średnia krajowa brutto: 8032,96 zł
- średnia krajowa netto: około 5806 zł.
Główny Urząd Statystyczny (GUS) w Polsce udostępnia dane dotyczące średniej krajowej w sektorze przedsiębiorstw za poprzedni miesiąc do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy statystyka.
Najniższa krajowa a średnia krajowa
Średnia krajowa nie odzwierciedla rzeczywistych wynagrodzeń w Polsce. Wielu pracowników otrzymuje najniższą krajową netto. W 2024 roku minimalne miesięczne wynagrodzenie wynosi 4 242 zł brutto, a od lipca wzrosło do 4 300 zł. Oznacza to, że średnia krajowa jest ponad dwukrotnie wyższa od najniższej płacy. Z kolei biorąc pod uwagę statystyki, średnia krajowa brutto wynosiła w Polsce ponad 8000 zł. Jak łatwo można zauważyć na rynku pracy widać wyraźnie realny wzrost płac. Pomimo to, średnia krajowa często bywa podawana jako wskaźnik reprezentujący wynagrodzenia w Polsce. W efekcie wielu pracowników, zarabiających poniżej tej kwoty, traktuje ją z niedowierzaniem.
Skontaktuj się z ekspertem!
Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.
Zapraszamy do kontaktu!
Czyje wynagrodzenia nie liczą się do średniej krajowej?
Warto pamiętać, że to Główny Urząd Statystyczny (GUS) w sektorze przedsiębiorstw oblicza przeciętne wynagrodzenie (oczywiście z pominięciem pewnej grupy pracowników).
Często zadajemy sobie pytanie skąd taka duża rozbieżność pomiędzy średnią krajową a płacą minimalną? Średnia krajowa jest z jednej strony podbijana przez osoby z najwyższymi dochodami, co uwidacznia skalę nierówności społecznych w Polsce. Dodatkowo, metoda obliczania średniej sprawia, że osoby z najniższymi zarobkami są słabo w niej reprezentowane.
Średnia krajowa w sektorze przedsiębiorstw nie uwzględnia:
- osób, które pracują w firmie, która zatrudnia mniej niż 9 osób,
- uczniów i studentów,
- osób zatrudnionych na podstawie umowy cywilnoprawnej (zlecenie i dzieło),
- pracowników sektora państwowego,
- osób przebywających na urlopie macierzyńskim.
Sprawdź: Brutto ile to netto!
Średnia krajowa w sektorze przedsiębiorstw pomija więc około 40% czynnych zawodowo Polaków.
Średnie wynagrodzenie w Polsce trochę lepiej oddaje zestawienie dla gospodarki narodowej, które uwzględnia pracowników sektora państwowego i osoby zatrudnione w małych firmach. Jednak i tu brakuje osób zatrudnionych na „śmieciówkach”, które mogłyby znacznie zmienić wynik pomiaru.
Według danych GUS-u to nawet 1,2 mln ludzi.
Na co wpływa średnie krajowe wynagrodzenie?
Na co wpływa średnie wynagrodzenie osób zatrudnionych na umowę o pracę? Jako że przeciętne wynagrodzenie w Polsce to nic innego jak wskaźnik statystyczny, wykorzystuje się go do analizy ekonomicznej kraju. Szczególnie jeśli chodzi o medianę wynagrodzeń w Polsce i jej porównaniu do innych krajów. Od kwoty średniego wynagrodzenia brutto w Polsce zależy również wysokość składek ZUS dla przedsiębiorców, emerytur, czy chociażby stawek taksy notarialnej (co jednocześnie wpływa na koszt notarialny jaki ponosi się przy kupnie mieszkań).
Wyższe średnie wynagrodzenie krajowe to większa presja płacowa.
Średnia krajowa – podział na poszczególne województwa
Jak łatwo można zauważyć, średnia krajowa nie tak do końca odzwierciedla rzeczywistą sytuację zarobkową przeciętnego Polaka. Niestety, ale kwoty wynagrodzeń brutto w dużej części zależą od różnych czynników (np. od miejsca zamieszkania). Dlatego też GUS podaje wartość średniej krajowej z podziałem na poszczególne województwa.
Według ostatnich danych była ona następująca:
- województwo dolnośląskie – 8542,76 zł brutto
- województwo kujawsko-pomorskie – 7336,44 zł brutto
- województwo lubelskie – 7423,25 zł brutto
- województwo lubuskie – 7400,50 zł brutto
- województwo łódzkie – 7764,63 zł brutto
- województwo małopolskie – 8205,74 zł brutto
- województwo mazowieckie – 9480,50 zł brutto
- województwo opolskie – 7138,82 zł brutto
- województwo podkarpackie – 6956,40 zł brutto
- województwo podlaskie – 7195,23 zł brutto
- województwo pomorskie – 7995,46 zł brutto
- województwo śląskie – 8058,79 zł brutto
- województwo świętokrzyskie – 6961,98 zł brutto
- województwo warmińsko-mazurskie – 6752,34 zł brutto
- województwo wielkopolskie – 7344,85 zł brutto
- województwo zachodniopomorskie – 7198,60 zł brutto
Wskaźnikiem, który bardziej obrazuje przeciętne wynagrodzenie brutto jest mediana. To wartość, która dzieli rozkład płac na pół, oddzielając dwie skrajne grupy. Z ostatniego dostępnego raportu GUS wynika, że mediana wynagrodzeń wyniosła nieco ponad 4700 zł brutto, co daje około 3400 zł netto. Jest to wzrost o około 500 zł w porównaniu z danymi sprzed dwóch lat. Niestety, raporty te miały być publikowane co dwa lata, a najnowsze dane dotyczą stanu na październik 2020 roku.
Kolejnym wskaźnikiem jest prognozowane średnie wynagrodzenie w gospodarce narodowej, które publikowane jest corocznie i służy do obliczania składek społecznych. W 2023 roku wynosiło ono 6935 zł.
