Księgowość 26 września 2023
Jak założyć działalność gospodarczą?
Prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce wymaga od przedsiębiorcy dopełnienia wielu formalności. Dlatego zanim się na to zdecydujemy, warto się do tego solidnie przygotować. W naszym artykule znajdziesz cały poradnik, jak dokładnie krok po kroku założyć działalność gospodarczą. Jak założyć własną firmę? Jak rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej? W jaki sposób określić nazwę firmy? Czy warto rozpocząć prowadzenie działalności jednoosobowej ? Czy prowadzenie działalności jednoosobowej wymaga licencji i koncesji? Podpowiadamy!
SPIS TREŚCI
- Kto może założyć działalność gospodarczą w Polsce?
- Jak założyć firmę – od czego zacząć?
- Określenie nazwy przedsiębiorstwa
- Adres firmy – czy jest konieczny?
- Jak wybrać kody PKD?
- Ustalenie formy opodatkowania dochodów (opodatkowanie firmy jednoosobowej)
- Określenie kwestii księgowych
- Rejestracja działalności gospodarczej w CEIDG
- Wybór konta bankowego firmy
- Rejestracja firmy w ZUS
- Rejestracja firmy w Urzędzie Statystycznym
- Kontakt z Urzędem Skarbowym
- Spełnienie wymogów prawnych
- Sprawdź, jakie składki zapłacisz do ZUS
- Rejestracja firmy a pieczątka firmowa
- Pełnomocnik do rejestracji firmy
- Zmiana przepisów w zakładaniu działalności gospodarczej 2023
Kto może założyć działalność gospodarczą w Polsce?
Aby założyć działalność gospodarczą należy posiadać status osoby pełnoletniej. W przypadku osób poniżej 18 roku życia, istnieją pewne ograniczenia, które wymagają wsparcia opiekuna prawnego.
W wieku od 13 do 18 lat, jest ograniczona zdolność do czynności prawnych, co oznacza, że nie taka osoba nie jest w stanie samodzielnie zawierać umów z klientami ani podejmować innych ważnych decyzji bez zaangażowania przedstawiciela ustawowego.
Nieco inaczej sprawa kształtuje się w przypadku cudzoziemców. Co prawda, polskie obywatelstwo nie jest wymagane. Jednak z formalnego punktu widzenia ważne jest z jakiego kraju zainteresowany „przedsiębiorca” pochodzi. Jeśli to państwo nie należące do UE lub EOG ważne jest posiadanie tytułu pobytowego: czyli zezwolenia na pobyt stały.
Działalności gospodarczej nie można założyć w przypadku:
- wykonywania funkcji publicznej (np. pracownik urzędu państwowego)
- kiedy sąd orzekł zakaz prowadzenia działalności gospodarczej w stosunku do danej osoby
- ubezwłasnowolnienia całkowitego.
Zapisz się do newslettera!
Jak założyć firmę – od czego zacząć?
W Polsce praktycznie każdy pełnoletni obywatel ma możliwość zarejestrować firmę. Jednym z najpopularniejszych wyborów wśród Polaków jest rejestracja jednoosobowej działalności. Proces rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej można przeprowadzić bezproblemowo (można założyć firmę przez internet). Dzięki temu mamy możliwość otwarcia własnej firmy praktycznie natychmiastowo.
Zakładanie firmy i rejestrowanie firmy wiąże się z podjęciem szeregu istotnych decyzji.
Działalność gospodarczą zakłada się w następujących krokach:
- Określenie nazwy działalności gospodarczej.
- Wybór siedziby działalności (miejsce wykonywania działalność gospodarczej).
- Dobór PKD firmy
- Ustalenie formy opodatkowania
- Wybór konta bankowego firmy (rachunku bankowego)
- Określenie kwestii księgowych
- Rejestracja działalności gospodarczej w CEIDG
- Zgłoszenie się do ZUS-u
- Kontakt z Urzędem Skarbowym
- Spełnienie wymogów prawnych.
Zobacz też: Jak sprawdzić, czy jest się ubezpieczonym!
Określenie nazwy przedsiębiorstwa
Przedsiębiorca ma sporą dowolność jeśli chodzi o wybór nazwy firmy. Zgodnie z prawem nazwa firmy powinna sugerować, czym będzie się zajmować i jaki będzie jej profil (rodzaj działalności gospodarczej). W przypadku spółek nazwa powinna zawierać odpowiednie znaczenie.
Jaką formę spółki wybrać?
Założenie działalności gospodarczej a wybór formy prawnej:
- jednoosobowa działalność gospodarcza,
- spółka jawna (sp.j.),
- spółka partnerska (sp.p.),
- spółka cywilna (s.c),
- spółka komandytowa (sp.k.),
- spółka akcyjna (SA),
- spółka komandytowo-akcyjna (SKA),
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.).
Pamiętajmy, że prawidłowa nazwa firmy powinna wzbudzać wśród innych pozytywne skojarzenie i jednocześnie zachęcać klientów do nawiązania jakiejkolwiek współpracy. Zazwyczaj poleca się, aby nazwa ta nie była długa i łatwa do zapamiętania.
Chcesz mieć najważniejsze terminy kadrowo-płacowe zawsze pod ręką ? Pobierz nasz planner na 2024r.
Adres firmy – czy jest konieczny?
Oprócz nazwy ważne jest również ustalenie siedziby firmy. Należy wiedzieć, że zgodnie z polskimi przepisami nie definiuje się siedziby firmy.
Zamiast tego terminu podaje się następujące adresy:
- miejsce prowadzenia działalności — to przykładowo punkt usługowy firmy
- adres do doręczeń — to pod ten adres będzie się otrzymywać listy z Urzędu Skarbowego, ZUS-u i innych urzędów
- miejsce przechowywania dokumentów księgowych — może to być np. adres biura rachunkowego, z którym firma współpracuje.
Powyższe adresy mogą, lecz nie muszą być identyczne. Wszystko zależy od specyfiki konkretnego biznesu i preferencji przedsiębiorcy. Nierzadko osoby decydujące się otworzyć działalność gospodarczą, prowadzą biznes z domu.
Jak wybrać kody PKD?
Aby założyć jednoosobową działalność gospodarczą bardzo istotnym krokiem jest ustalenie kodów PKD. Jak wybrać kod pkd? Kody PKD to inaczej Polska Klasyfikacja Działalności Gospodarczej. W tym celu pomocna wydaje się specjalna wyszukiwarka rządowa, w której można pobrać kod najlepiej opisujący profil założonej działalności gospodarczej. Bazę kodów PKD wykorzystuje najczęściej Główny Urząd Statystyczny do przygotowania różnych raportów i analiz. Ponadto kod PKD może wpłynąć między innymi na status podatnika VAT i obowiązek korzystania z kasy fiskalnej. Jest więc niezmiernie istotne, by podczas zakładania działalności podać kod PKD oddający stan faktyczny.
Ustalenie formy opodatkowania dochodów (opodatkowanie firmy jednoosobowej)
Decydując się na założenie firmy, ważny jest odpowiedni wybór formy opodatkowania działalności gospodarczej. Obecnie przedsiębiorcy mogą korzystać z czterech form opodatkowania.
Są to: zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt ewidencjonowany, czy karta podatkowa.
Określenie kwestii księgowych
Określenie kwestii księgowych przy prowadzeniu firmy jest jednym z najważniejszych elementów. Prowadzenie firmy jednoosobowej wymaga również rzetelnej księgowości i właściwego prowadzenia dokumentacji. Księgowość można prowadzić samodzielnie, lub skorzystać z pomocy profesjonalnego biura rachunkowego.
Rejestracja działalności gospodarczej w CEIDG
Działalność gospodarcza wymaga zarejestrowania w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Najprostszym rozwiązaniem jest założenie firmy jednoosobowej (najszybciej zakłada się firmę przez internet), jednak to nie jedynie rozwiązanie. Inną drogą jest jej rejestracja w urzędzie lub w drodze listownej.
Niezależnie od formy zarejestrowania firmy najważniejszą kwestią jest uzupełnienie wniosku o wpis do CEIDG-1 (inaczej mówiąc rejestracja firmy w ceidg-1). Polega to na podaniu wszystkich podstawowych danych firmy. Rejestracja w CEIDG jest bezpłatna. Nieco inne zasady dotyczą spółek osobowych i spółek kapitałowych. W tym przypadku niezbędny jest wpis do Krajowego Rejestru Sądowego.
Wybór konta bankowego firmy
Kolejnym krokiem jest założenie i prowadzenie konta firmowego w dowolnym banku. Numer konta jest potrzebny chociażby do faktur sprzedażowych. Natomiast sam rachunek firmowy zakłada się w celu rozliczeń z Urzędem Skarbowym lub z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.
Rejestracja firmy w ZUS
Zasadniczo przedsiębiorca ma 7 dni na zgłoszenie się do ZUS-u od momentu rejestracji działalności w CEIDG. Jednakże zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych można dokonać już podczas uzupełniania formularza CEIDG-1.
Rejestracja firmy w Urzędzie Statystycznym
Po rejestracji firmy w CEIDG przedsiębiorca ma 14 dni, by uzyskać numer REGON. Wpis do rejestru REGON prowadzi Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Obecnie zgłoszenie podatnika o nadanie numeru REGON następuje w oparciu o wniosek CEIDG-1. Jeśli przedsiębiorca prowadził wcześniej działalność gospodarczą, numer ten ma już nadany.
Numer REGON zawiera takiej informacje jak:
- nazwa i adres siedziby, imiona i nazwisko oraz miejsce zamieszkania,
- numer PESEL właściciela,
- forma prawna i forma własności,
- rodzaj wykonywanej działalności,
- data powstania, rozpoczęcia, zawieszenia i zakończenia działalności,
- nazwa organu rejestrowego lub ewidencyjnego, nazwa rejestru oraz numer nadany przez ten organ.
Numer REGON jest niezbędny do prowadzenia firmy. Będzie on potrzebny do kontaktów z Urzędem Skarbowym oraz Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, a także do zawierania umów i rozliczania się z kontrahentami. REGON zamieszcza się również na firmowych pieczątkach i drukach urzędowych.
Dowiedz się więcej informacji, czym jest Numer REGON i kiedy jest potrzebny!
Kontakt z Urzędem Skarbowym
Założenie firmy wiąże się z wyborem formy prawnej działalności gospodarczej. Formę opodatkowania podatkiem dochodowym określa się już we wniosku do CEIDG. W ramach zgłoszenia do US należy też określić podejście przedsiębiorstwa do podatku VAT i wypełnić formularz VAT-R. W tym przypadku możliwe są 2 opcje:
- jednoosobowa działalność gospodarcza staje się czynnym płatnikiem podatku VAT
Wiąże się to z większą ilością formalności księgowych. Status czynnego płatnika VAT może być opłacalny dla przedsiębiorcy. Warto nim zostać, dlatego że jednak większość innych przedsiębiorców również są płatnikami tego podatku.
- innym rozwiązaniem jest zwolnienie z podatku VAT (działalność gospodarcza wyłączona z VAT)
Taka możliwość jest dostępna w dwóch przypadkach. Pierwsza występuje, gdy roczny obrót firmy nie przekracza 200 tys. zł. Druga ma miejsce, jeśli przedsiębiorstwo oferuje towary i usługi zwolnione z podatku VAT.
Spełnienie wymogów prawnych
Prowadzenie własnej działalności gospodarczej wiąże się z przestrzeganiem różnych prawnych obowiązków.
Planując założenie własnej firmy, należy szczegółowo zapoznać się z przepisami prawnymi, które regulują działalność gospodarczą. Te regulacje w dużej mierze zależą od specyfiki branży, w jakiej zamierzamy działać. Na przykład, niektóre przedsiębiorstwa muszą być wyposażone w kasy fiskalne, takie jak salony fryzjerskie. Warto zaznaczyć, że chociaż korzystanie z kas fiskalnych jest często obowiązkowe, to prawo nie nakłada na przedsiębiorców konieczności posiadania pieczątki firmowej.
Niektóre rodzaje działalności można prowadzić jedynie po uzyskaniu wpisu do odpowiedniego rejestru i zdobyciu niezbędnych koncesji oraz zezwoleń. Przykładowo, apteki i sklepy sprzedające alkohol podlegają takiemu reżimowi regulacyjnemu.
Przedsiębiorca ma także obowiązek regularnie aktualizować informacje przekazywane organom administracji, aby odzwierciedlały one bieżący stan firmy. Na przykład, jeśli firma zmieni zakres swojej działalności, konieczne jest zaktualizowanie kodów PKD w rejestrze gospodarczym jako potwierdzenie tych zmian.
Sprawdź, jakie składki zapłacisz do ZUS
Prowadząc firmę, przedsiębiorca powinien nie tylko rozliczać, ale i opłacać składki ZUS na:
- ubezpieczenia społeczne, z których obowiązkowe są: ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, a dobrowolne jest ubezpieczanie chorobowe
- Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy
- ubezpieczenie zdrowotne.
Firmy rozpoczynające swoją działalność lub firmy które zamknęły poprzedniej przynajmniej 60 miesięcy wcześniej lecz nadal chcą świadczyć usługi na rzecz byłego pracodawcy przez pierwszych 6 miesięcy działalności, mogą korzystać z Ulgi na start.
Ulga na start zwalnia przedsiębiorcę z płacenia składek na:
- Ubezpieczenia Społeczne, czyli ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe
- Fundusz Pracy
- Fundusz Solidarnościowy.
Po upływie 6 miesięcy można obniżyć składki i przez kolejne 24 miesiące płacić składki obniżone od pref3rencyjnej podstawy.
Brak prawa do ulg, powoduje opłatę składek na ubezpieczenie społeczne od podstawy nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Rejestracja firmy a pieczątka firmowa
Podczas zakładania firmy ważne jest wyrobienie pieczątki firmowej. Oczywiście nie jest to obowiązek przedsiębiorcy, jednak przydaje się podczas prowadzenia firmy.
Na pieczątce umieszcza się:
- nazwę firmy,
- siedzibę firmy,
- numer NIP i REGON,
- numer telefonu.
Pełnomocnik do rejestracji firmy
Jak wygląda rejestracja firmy i działanie w jej imieniu przez pełnomocnika? Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że istnieje opcja rejestrowanie firmy poprzez upoważnionego przedstawiciela (pełnomocnika lub prokurenta). To rozwiązanie jest dostępne niezależnie od wybranej formy prowadzenia działalności. Przedsiębiorca, wybierając pełnomocnika lub prokurenta, musi być świadomy, że taki reprezentant – o ile działa w granicach swojego upoważnienia – działa w imieniu i na korzyść osoby, która go upoważniła. To oznacza, że wszelkie czynności dokonane przez wyznaczonego przedstawiciela mają skutki prawne wobec osób trzecich, a mocodawca nie ma możliwości uniknięcia ich konsekwencji.
Tak naprawdę zawsze możesz dokonać rejestracji firmy przez pełnomocnika – niezależnie od tego, jaką formę prowadzenia działalności gospodarczej wybierzesz. Do zarejestrowania działalności można ustanowić pełnomocnika do złożenia wniosku o wpis w Centralnej Ewidencji i Informacji Gospodarczej (CEIDG). W przypadku spółki prawa handlowego natomiast możesz ustanowić pełnomocnika do rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).
Chcesz rozpocząć współpracę z inną firmą i nie wiesz czy działa legalnie? Sprawdź nasz artykuł „Jak sprawdzić firmę?” i dowiedz się, gdzie znaleźć jak najwięcej informacji o innych firmach!
Zmiana przepisów w zakładaniu działalności gospodarczej 2023
13 września weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów, które ma na celu upraszczać zarejestrowanie działalności gospodarczej w Polsce. Dzięki nowym przepisom założenie firmy będzie dużo łatwiejsze. Wprowadzono zmiany w obrębie zgłoszenia rejestracyjnego firm w zakresie podatku od towaru i usług – druku VAT-R. VAT-R to formularz, jaki przedsiębiorca składa w urzędzie skarbowym by zarejestrować lub zaktualizować dane w sprawie podatku VAT.
Do czasu wejścia w życie rozporządzenia ministra finansów, w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) formularz mogły złożyć tylko te osoby, których działalności nadano już numer identyfikacji podatkowej (NIP). Od 13 września, żeby dokonać zgłoszenia rejestracyjnego, nie trzeba będzie mieć nadanego numeru NIP.
Jak tłumaczą ustawodawcy ,,Obecnie rejestrując firmę za pośrednictwem CEIDG zgłoszenie rejestracyjne VAT-R mogą złożyć w formie załącznika do wniosku CEIDG-1 osoby, które mają już nadany NIP. Podmiot składając wniosek CEIDG-1 może złożyć zgłoszenie rejestracyjne VAT-R dopiero po otrzymaniu NIP, co oznacza, że po otrzymaniu NIP musi wykonać dodatkową czynność i złożyć kolejny wniosek CEIDG-1 i załączyć VAT-R. Może również złożyć w urzędzie skarbowym VAT-R w formie ,,papierowej’’ (PDF)”.