Kadry i Płace 8 sierpnia 2024

Co oznacza cena netto, a co cena brutto?

Cena brutto, a cena netto. Pojęcie „brutto i netto” to pojęcia używane przez nas praktycznie każdego dnia. Niestety, ale wśród społeczeństwa nadal jest brak informacji co w rzeczywistości oba te słowa oznaczają. Najczęściej są one po prostu mylone, co z kolei prowadzi do wielu nieporozumień. Jak obliczyć wartość netto znając cenę brutto? Jak policzyć cenę brutto znając wartość netto?

cena brutto

SPIS TREŚCI

Brutto i netto – co oznaczają?

Pojęcie „brutto” oraz „netto” to terminy, które kojarzą się większości osób z wynagrodzeniem i ogólnie z finansami. To co różni je od siebie, to przede wszystkim wysokość wartości, od jakiej zależy zostały umieszczone jakieś dodatkowe obciążenia (np. obciążenia podatkowe).

Krótko mówiąc:

  • brutto – to wartość towaru lub usługi, w której znajdują się wszystkie obciążenia
  • netto – to wartość towaru lub usługi niezawierająca obciążeń.

Wartości brutto i wartość netto to wartości stosowane są na całym świecie przy określaniu cen towarów oraz cen usług, przy określaniu kwot wynagrodzeń w firmie, aktywów oraz przy wskazywaniu masy produktu. Znaczenie obu tych pojęć różni się w zależności od tego do czego się odnoszą, np.: czy do finansów, czy do wagi danego towaru. 


Czym różni się kwota brutto od kwoty netto?

Płacimy cenę brutto czy netto?

Jak obliczyć cenę brutto? „Brutto co to znaczy?”. Bardzo często zadajemy sobie pytanie „brutto co to” oraz „czym jest netto”. Z pytaniem tym najczęściej spotykamy się w finansach lub sklepach przy charakterystyce wagi towaru. Cena brutto, jak i cena netto (bez vat) odnosi się do wartości usługi lub wartości towaru. Jak wskazywaliśmy wcześniej ich różnicą jest natomiast wysokość tej wartości – cena brutto jest kwotą objętą różnymi obciążeniami. Z kolei ceny produktów netto tych obciążeń nie ma i jest pozbawiona kwoty podatku vat.

Netto vs brutto – czyli czym się różni cena brutto od ceny netto

  • netto – wartość usługi, bądź towaru nieposiadająca jakichkolwiek obciążeń;
  • brutto – wartość usługi, bądź towaru posiadająca różnorodne obciążenia.

Zazwyczaj na paragonie lub na fakturze możemy zobaczyć dwie wartości: cena sprzedaży netto i cena sprzedaży brutto. W świetle prawa wbrew pozorom znajomość cen brutto jest bardzo ważna. Każdy z nas powinien wiedzieć, jaki jest skład ceny brutto, oraz jak wygląda obliczanie ceny brutto. Kwota, którą zawsze płacimy (czy to w sklepie, czy jako usługę) jest kwotą brutto. Wysokość ceny brutto to nic innego jak cena netto + podatek VAT, który obowiązuje na produkty i usługi. Cena netto zawiera również akcyzę i cło, o ile konieczne jest ich uwzględnienie.


Jak obliczyć cenę brutto?

Aby obliczyć cenę brutto należy pomnożyć wartość netto przez odpowiednią stawkę podatku VAT i dodać wynik do ceny netto:

Cena brutto = cena netto + stawka podatku (np. 23% * cena netto)


Jak obliczyć cenę netto z brutto – wzór

Cenę netto z brutto można obliczyć wzorem:

Cena netto = cena brutto – stawka podatku (np. 23% * cena netto)

Ten wzór ma jednak zastosowanie tylko w przypadku obliczania ceny produktu lub usługi. Jeśli chcesz obliczyć wartość wynagrodzenia netto, konieczne jest odjęcie innych składowych pensji.


Czym różni się cena brutto i netto?

Jak przeliczyć cenę? Jaka jest cena jednostkowa towaru? Produkty, które widzimy na sklepowych półkach, są wyrażone w cenach brutto. W skład takiej ceny oprócz ceny netto wchodzi podatek VAT wynoszący 23%. Podczas robienia codziennych zakupów wartość produktu, którą zazwyczaj kupujemy w sklepie to wartość brutto z doliczonym należnym podatkiem vat (cena netto plus vat). Natomiast wysokość ceny zakupu netto to nic innego, jak wartość usługi lub wartość produktu nie zawierającej wartość podatku vat.

Chcesz mieć najważniejsze terminy kadrowo-płacowe zawsze pod ręką ? Pobierz nasz planner na 2024r.

W przypadku cen produktów różnica pomiędzy ceną brutto a ceną netto polega na tym, że w cenie brutto są już uwzględnione wszystkie dodatkowe elementy, które się na nią składają. Właściwa konstrukcja ceny brutto musi też zawierać inne należne daniny, takie jak cło czy akcyza. 

Niektórzy mylą ze sobą oba te pojęcia. Konsument powinien zwracać uwagę przede wszystkim na cenę brutto, bo jest to całkowita kwota, którą musi uiścić sprzedawcy. 


Co oznacza cena netto?

Co oznacza cena netto? Cena netto to po prostu cena brutto obniżona o kwotę naliczoną z tytułu podatku od towarów i usług (tzw. podatku VAT). Ustawowe stawki podatku VAT wynoszą:

  • 23% (stawka podstawowa),
  • 8%, (stawka obniżona),
  • 5% (stawka obniżona).

Krótko mówiąc – cena brutto jest wyższa od ceny netto o 5%, 8% lub 23%. Ceny towarów, jakie znajdują się na półkach w sklepach to ceny podane w brutto.

Jest jeden wyjątek. To sytuacja, gdy dany towar lub usługa jest ustawowo (na podstawie art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług) zwolniony z podatku. Rozwiązanie to jest określane jako tzw. zwolnienie przedmiotowe i obejmuje na przykład usługi edukacyjne oraz medyczne (stomatologia, terapia psychologiczna itd.). Wówczas ceny: netto oraz brutto są równe.


Wynagrodzenie brutto, a netto

Kolejną bardzo ważną kwestią, w której stosowane są wartości brutto i netto to wynagrodzenie. Wartość brutto oznacza kwotę wypłaty wraz ze wszystkimi należnościami na rzecz państwa, tj. składkami ZUS oraz zaliczkami na podatek dochodowy. 

Zobacz, ile wynosi wynagrodzenie minimalne w 2024 r.

Wynagrodzenie netto oznacza z kolei kwotę, która zostaje wypłacona pracownikowi „na rękę”. W dokumencie, który podpisuje pracownik przed rozpoczęciem pracy, jest wyszczególniona zazwyczaj przede wszystkim kwota brutto.

Podsumowując:

  • wynagrodzenie brutto (płaca brutto) – kwota wynagrodzenia za pracę razem ze wszystkimi należnościami uiszczanymi na rzecz państwa, czyli zaliczką na podatek dochodowy oraz składkami do ZUS-u 
  • wynagrodzenie netto – kwota wynagrodzenia wypłacana pracownikowi

Podstawowa różnica między wynagrodzeniem brutto a netto polega na tym, że pracodawca musi przekazywać zaliczki na podatek dochodowy oraz składki na ZUS (ubezpieczenia społeczne i zdrowotne). Przy podpisywaniu umowy o pracę warto upewnić się, czy wynagrodzenie jest podane w kwocie brutto, czy netto. Pracodawcy zazwyczaj podają wartość brutto jako koszt, natomiast pracowników interesuje kwota netto, czyli „na rękę”.

Chcesz mieć najważniejsze terminy kadrowo-płacowe zawsze pod ręką ? Pobierz nasz planner na 2024r.


Różnica pomiędzy ceną netto a ceną brutto w umowie o pracę?

Charakterystyka pojęć brutto i netto w kontekście wynagrodzeń:

  • wartość brutto wynagrodzenia – jest to kwota wynagrodzenia, która zawiera dodatkowe obciążenia, na które składają się: podatek dochodowy od osób fizycznych, czyli PIT, ubezpieczenie społeczne, oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne;
  • wartość netto wynagrodzenia – kwota, jaką otrzymuje pracownik od swojego pracodawcy po odbiciu wcześniej wspomnianych podatków i składek (jest to tzw. kwota „na rękę”).

Warto, aby kandydaci ubiegający się o dane stanowisko znali różnicę między pojęciami cena netto a brutto, ponieważ pracodawca proponując wynagrodzenie prawdopodobnie będzie miał na myśli kwotę brutto, czyli tę, od której należy odliczyć wszelkie obciążenia. Z kolei potencjalnego pracownika będzie interesować cena netto, czyli kwota, jaką otrzyma za wykonywaną przez siebie pracą.


Z czego wynika różnica między wynagrodzeniem brutto a netto?

Jak już zdążyliśmy zobaczyć, różnica między wynagrodzeniem netto a wynagrodzeniem brutto wynika przede wszystkim z obowiązku przekazywania zaliczki na podatek dochodowy do Urzędu Skarbowego oraz ze składek, jakie pracownik jest zobowiązany płacić na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne. Jakie mamy więc rodzaje składek ZUS?

Rodzaje składek ZUS 

Pracownik zatrudniony na umowie o pracę, a w zasadzie jego pracodawca zobowiązany jest to opłacenia następujących składek ZUS:

  • składka emerytalna – jej wysokość to 19,52% wypłacanego wynagrodzenia,
  • składka rentowa – wynosi ona 8% pensji brutto, pracownik musi przekazywać dodatkowo 1,5% pensji brutto, by mieć w przyszłości prawo do pobierania renty,
  • składka chorobowa – jest to składka na ubezpieczenie chorobowe, wynosi ona 2,45% pensji brutto, 
  • składka zdrowotna – dzięki niej w razie choroby możemy bezpłatnie korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej w publicznych szpitalach i przychodniach, wynosi ona 9% pensji brutto,
  • składka na Fundusz Pracy – wynosi ona 2,45% pensji brutto, opłaca ją w pełni pracodawca. 

Przed obliczeniem składek na ZUS, pracodawca najpierw odlicza zaliczkę na podatek dochodowy. Wysokość składek na ZUS zależy od źródła dochodu, różni się dla umowy o pracę i działalności gospodarczej oraz zależy od kwoty wynagrodzenia brutto.

Skontaktuj się z ekspertem!

Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.

Specjalista ds.kadr i płac