Kadry i Płace 10 marca 2025

Porzucenie pracy przez pracownika

Porzucenie pracy przez pracownika to sytuacja, która może wywołać szereg problemów zarówno dla samego zatrudnionego, jak i dla jego pracodawcy. Nagłe odejście bez formalnego rozwiązania umowy może prowadzić do konsekwencji prawnych i finansowych. Jakie inne konsekwencje mogą wyniknąć z porzucenia pracy?

Porzucenie pracy przez pracownika

SPIS TREŚCI

Czym jest porzucenie pracy przez pracownika?

Prawo pracy w Polsce nie przewiduje jednoznacznego zapisu dotyczącego porzucenia pracy. Mimo to, sytuacja, w której pracownik nagle przestaje przychodzić do pracy, jest traktowana jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Z prawnego punktu widzenia może być podstawą do rozwiązania umowy przez pracodawcę bez wypowiedzenia, co oznacza natychmiastowe zwolnienie dyscyplinarne. Taki zapis w świadectwie pracy może znacząco utrudnić znalezienie nowego zatrudnienia.

Istnieją tylko 2 przypadki, w których pracownik może legalnie wypowiedzieć umowę o pracę ze skutkiem natychmiastowym. Zasadniczo umowa wymaga przestrzegania określonego okresu wypowiedzenia. Nieuzasadnione porzucenie pracy wiąże się z konsekwencjami formalnymi, takimi jak zwolnienie dyscyplinarne, które zostaje odnotowane w świadectwie pracy, oraz finansowymi, jeśli pracodawca zdecyduje się dochodzić odszkodowania.

Pracownik jest zobowiązany do wykonywania pracy w miejscu i czasie określonym przez pracodawcę. Porzucenie pracy, czyli nagłe i nieuzasadnione zaprzestanie realizacji obowiązków służbowych, stanowi naruszenie tej zasady. Takie działanie jest uznawane za poważne złamanie obowiązków pracowniczych, co uprawnia pracodawcę do natychmiastowego rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika.

Zgodnie z artykułem 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy, pracownik może zostać zwolniony dyscyplinarnie, a informacja o tym zostanie zamieszczona w świadectwie pracy. Pracownik ma 21 dni na złożenie odwołania od decyzji pracodawcy, licząc od daty otrzymania pisma.


Ile dni nieobecności to porzucenie pracy?

Właściwie nie ma określonego czasu trwania niewyjaśnionej i nieusprawiedliwionej absencji, który uzasadnia to, że pracodawca stwierdza, iż jego zatrudniony porzucił etat. Już od pierwszego dnia jego nieobecności może o tym zadecydować. 

Jakie są przyczyny porzucenia pracy?

Przyczyny nagłego odejścia pracownika mogą być różne. Często wynika to:

  • z niezadowolenia z warunków pracy,
  • konfliktów z przełożonymi lub współpracownikami,
  • problemów zdrowotnych
  • nagłej zmiany sytuacji życiowej.

Zdarza się również, że pracownik znajduje inną, lepiej płatną posadę i decyduje się na natychmiastowe opuszczenie dotychczasowego miejsca pracy, nie dbając o formalności.


Porzucenie pracy a wynagrodzenie

Poza wieloma sankcjami karnymi związanymi z porzuceniem stanowiska pracy i zaprzestaniem jej wykonywania, pracownik traci część swojego wynagrodzenia – za wszystkie dni, kiedy nie stawił się w pracy i nie realizował powierzonych mu obowiązków. Dodatkowo, pracodawca ma prawo żądać od pracownika rekompensaty za straty wynikłe z porzucenia pracy.

Jednakże pracownikowi przysługuje ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za dni, które faktycznie przepracował w firmie.

Mimo to, nawet w przypadku porzucenia stanowiska pracy, zachowujesz prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop oraz wynagrodzenia za dni, które faktycznie przepracował w danym okresie. Pracodawca nie może odmówić wypłaty wynagrodzenia za przepracowane dni ani ekwiwalentu, nawet jeśli uzna działanie za poważne naruszenie obowiązków pracowniczych.


Jakie są konsekwencje porzucenia pracy?

Opuszczenie miejsca pracy, czyli tak zwane porzucenie pracy przez pracownika najczęściej kojarzone jest ze zwolnieniem dyscyplinarnym (czyli w trybie natychmiastowym) bez zachowania okresu wypowiedzenia. To z kolei rodzi szereg dodatkowych konsekwencji. Zanim zdecydujemy się na porzucenie pracy warto pamiętać, o tym co nas może czekać później. Rozwiązanie stosunku pracy w taki sposób powoduje, że pracownik nie ma możliwości ubiegania się o zasiłek dla bezrobotnych, tracąc jednocześnie prawo do uzyskania dni wolnych na poszukiwanie zatrudnienia.

Brak prawa do zasiłku wynika z art. 75 ust. 1 pkt 3 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Jeśli były zatrudniony w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się we właściwym powiatowym urzędzie pracy stracił etat ze swojej winy, czyli np. porzucił pracę, nie ma prawa do zasiłku dla bezrobotnych. 


Kara za porzucenie pracy

Opuszczenie miejsca zatrudnienia może być zakwalifikowane na gruncie istniejących przepisów Kodeksu pracy jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków, co stanowi przesłankę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jakie są konsekwencje porzucenia pracy?

Samowolne opuszczenie stanowiska pracy bez ważnego powodu będzie wiązało się z nałożeniem kary za naruszenie obowiązków służbowych. Pracownik powinien liczyć się z karą w postaci:

  • upomnienia
  • nagany,
  • kary porządkowej,
  • zwolnieniem dyscyplinarnym.

Jednak pracownik ma czasem prawo opuścić miejsce zatrudnienia bez zgody szefa. To możliwe na mocy art. 210 Kodeksu pracy, kiedy to zagrożone jest zdrowie lub życie tej osoby. Po oddaleniu się na bezpieczną odległość pracownik powinien poinformować o tym fakcie przedsiębiorcę. 

Zwolnienie dyscyplinarne

Jednym z najpoważniejszych skutków porzucenia pracy jest zwolnienie dyscyplinarne. Pracodawca ma prawo rozwiązać umowę bez wypowiedzenia, powołując się na art. 52 Kodeksu pracy, który mówi o ciężkim naruszeniu obowiązków pracowniczych. W takim przypadku pracownik traci prawo do okresu wypowiedzenia oraz odprawy, jeśli mu przysługiwała.

Profesjonalne kadry i płace na wyciągnięcie ręki! Poproś o spersonalizowaną ofertę!

Brak świadectwa pracy lub negatywna adnotacja

Jeżeli pracownik porzucił stanowisko, może mieć trudności z uzyskaniem świadectwa pracy. Pracodawca ma obowiązek wystawić ten dokument, ale może zawrzeć w nim informację o trybie rozwiązania umowy, co może wpłynąć na przyszłe zatrudnienie. Wpis o zwolnieniu dyscyplinarnym w świadectwie pracy jest poważnym sygnałem ostrzegawczym i może skutecznie utrudnić znalezienie kolejnej pracy.

Odpowiedzialność finansowa

Porzucenie pracy może prowadzić do roszczeń finansowych ze strony pracodawcy. Jeśli pracownik swoją nieobecnością spowodował straty, firma może wystąpić z żądaniem odszkodowania. Dotyczy to zwłaszcza stanowisk, na których nagła absencja powoduje zakłócenia w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Może to być szczególnie istotne w przypadku osób zatrudnionych na wysokich stanowiskach menedżerskich, gdzie ich nieobecność wiąże się z realnymi stratami finansowymi.

Możliwe problemy sądowe

Pracodawca może również wnieść sprawę do sądu pracy, domagając się odszkodowania za nagłe odejście pracownika. W skrajnych przypadkach sprawa może trafić do komornika, co wpłynie na sytuację finansową i historię kredytową pracownika. Warto pamiętać, że dług wynikający z takiego postępowania może utrudnić uzyskanie kredytów lub innych zobowiązań finansowych w przyszłości.


Jak formalnie rozwiązać umowę o pracę?

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron

Najlepszym rozwiązaniem dla obu stron jest zakończenie stosunku pracy za porozumieniem (rozwiązanie umowy za porozumieniem stron). Dzięki temu pracownik unika negatywnych konsekwencji związanych ze zwolnieniem dyscyplinarnym, a pracodawca ma możliwość wcześniejszego przygotowania się na odejście zatrudnionego.

Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika

Jeżeli pracownik zdecyduje się na odejście, powinien złożyć pisemne wypowiedzenie stosunku pracy. Okres wypowiedzenia zależy od stażu pracy i rodzaju umowy. W przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony okres wypowiedzenia wynosi od dwóch tygodni do trzech miesięcy.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia

Istnieją sytuacje, w których pracownik ma prawo do natychmiastowego rozwiązania umowy. Może to nastąpić w przypadku rażących naruszeń ze strony pracodawcy, takich jak brak wypłaty wynagrodzenia czy mobbing. W takim przypadku warto skonsultować się z prawnikiem, aby upewnić się, że rozwiązanie umowy odbędzie się zgodnie z prawem.


Porzucenie pracy w świadectwie pracy

Jeśli pracownik porzuci miejsce pracy, pracodawca ma pełne prawo do zamieszczenia odpowiedniej notatki w świadectwie pracy, informującej o powodach rozwiązania umowy. W takim przypadku pojawia się adnotacja o zwolnieniu z winy pracownika, czyli zwolnieniu dyscyplinarnym.

Taki wpis może negatywnie wpłynąć na opinię o pracowniku, ponieważ przyszły pracodawca może mieć uzasadnione wątpliwości co do jego wiarygodności i odpowiedzialności.

Pomimo porzucenia pracy przez pracownika, pracodawca ma obowiązek wystawić mu świadectwo pracy.


Porzucenie miejsca pracy a świadczenia

Porzucenie pracy, czyli opuszczenie miejsca pracy bez ważnego powodu może wpłynąć na świadczenia, do których pracownik ma również prawo. Choć osoba, która porzuciła pracę, może zarejestrować się jako bezrobotna, to przez pierwsze 6 miesięcy nie będzie miała prawa do zasiłku dla bezrobotnych, znanego jako „kuroniówka”. Dodatkowo okres bez pracy nie będzie wliczany do obliczeń emerytalnych. Takie konsekwencje mogą skłonić pracowników do starannego rozważenia zakończenia stosunku pracy, aby uniknąć utraty świadczeń socjalnych i zapewnić sobie finansową stabilność w przyszłości.


Podsumowanie

Porzucenie pracy przez pracownika jest decyzją, która może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. Warto unikać takiego rozwiązania i zamiast tego skorzystać z możliwości formalnego zakończenia współpracy. Zwolnienie dyscyplinarne, brak świadectwa pracy, odpowiedzialność finansowa czy trudności w znalezieniu nowego zatrudnienia to tylko niektóre z problemów, z jakimi może się zmierzyć osoba, która zdecyduje się na porzucenie pracy. Przed podjęciem takiej decyzji warto dokładnie przeanalizować swoją sytuację i poszukać alternatywnych rozwiązań, które pozwolą na zakończenie zatrudnienia w sposób zgodny z przepisami prawa pracy.

Skontaktuj się z ekspertem!

Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.

Specjalista ds. kadr i płac