Kadry i Płace 
9 października 2024
Premia uznaniowa
Premia uznaniowa to dodatkowa forma gratyfikacji finansowej, która nie jest stałym składnikiem wynagrodzenia. Pracodawcy stosują ją, aby zachęcać pracowników do osiągania lepszych wyników i zwiększać ich motywację. Czy premia uznaniowa ma charakter roszczeniowy? Czy premia uznaniowa jest składnikiem wynagrodzenia? Czy premię uznaniową wliczamy do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego? Jak wygląda premia uznaniowa a urlop?
SPIS TREŚCI
- Co to jest premia uznaniowa?
- Zasady przyznawania premii uznaniowej
- Ile wynosi premia uznaniowa?
- Premia uznaniowa a składki ZUS i podatek
- Premia uznaniowa a urlop
- Premia uznaniowa a zwolnienie lekarskie
- Czy premia uznaniowa wlicza się do emerytury?
Co to jest premia uznaniowa?
Definicja premii uznaniowej
Premia uznaniowa to rodzaj dodatkowego wynagrodzenia przyznawanego pracownikom na podstawie uznania pracodawcy. Przyznanie premii uznaniowej zależy tak naprawdę od decyzji naszego przełożonego. Niekiedy pracownicy mogą również otrzymać premię regulaminową. Premia regulaminowa z kolei jest przyznawana już góry.
Chcesz mieć najważniejsze terminy kadrowo-płacowe zawsze pod ręką ? Pobierz nasz planner na 2024r.
Warunki przyznawania premii uznaniowej są różne. Premia ta może zostać przyznana jednemu pracownikowi lub też grupie osób, która pracuje nad danym projektem. Przepisy Kodeksu pracy nie regulują zasad przyznawania premii uznaniowej pracownikowi oraz wysokości premii uznaniowej. Art. 105 Kodeksu pracy mówi tylko, że “pracownikom, którzy przez wzorowe wypełnianie swoich obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości przyczyniają się szczególnie do wykonywania zadań zakładu, mogą być przyznawane nagrody i wyróżnienia. Odpis zawiadomienia o przyznaniu nagrody lub wyróżnienia składa się do akt osobowych pracownika”.
Zobacz, czym jest nagana w pracy.
Oznacza to, że zarówno częstotliwość wypłat, jak i kwota są uzależnione wyłącznie od woli pracodawcy.
Przyznawanie premii pracownikom, a w szczególności premii uznaniowej ma charakter dobrowolny. W związku z tym, pracownicy nie mają żadnych podstaw do wysuwania roszczeń w stosunku do ich pracodawcy. Pamiętajmy, że premia uznaniowa to nie jest premia roszczeniowa!
Zasady przyznawania premii uznaniowej
Premia uznaniowa w umowie o pracę
Jeśli firma zatrudnia mniej niż 20 osób, zasady przyznawania premii powinny być ustalane indywidualnie. Dlatego konieczne jest umieszczenie informacji o premii uznaniowej w umowie o pracę lub w regulaminie premiowania. Taki zapis nie zobowiązuje jednak pracodawcy do wypłaty premii, a jedynie umożliwia jej przyznanie.
Skontaktuj się z ekspertem!
Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.
Zapraszamy do kontaktu!
Jak pokazują badania, większość pracodawców chętnie stosuje premię uznaniową jako formę nagradzania pracowników. Według ankiety serwisu wynagrodzenie.pl, 27% firm biorących udział w badaniu wypłaca tego rodzaju premie. Kolejne miejsca zajmują premie uzależnione od realizacji celów oraz nagrody roczne. Szczególną formą gratyfikacji jest natomiast nagroda jubileuszowa, przyznawana za długotrwały wkład w rozwój firmy.
Ile wynosi premia uznaniowa?
Uznaniowy charakter premii oznacza, że ma ona charakter dobrowolny i zależy wyłącznie od dobrej woli pracodawcy. Nie jest regulowana przepisami Kodeksu pracy w związku z czym kryteria przyznawania premii uznaniowej zależą od przełożonego. Jeśli pracodawca chce przyznać pracownikowi premię również to on decyduje o jej wysokości. Kwota przyznana pracownikowi jest uzależniona wyłącznie od decyzji pracodawcy. Na decyzję przełożonego mogą wpłynąć takie czynniki jak: szczególne osiągnięcia, doświadczenie pracownika czy staż w firmie.
Czy premia uznaniowa wlicza się do podstawy?
Kwestia premii uznaniowej została poruszona również w bogatym orzecznictwie Sądu Najwyższego. W szczególności, jeśli chodzi o to, czy premia uznaniowa jest składnikiem wynagrodzenia. Analizując poszczególne orzecznictwo Sądu Najwyższego uznaje się, że:
- z 20 lipca 2000 r., w sprawie I PKN 17/00, w którym stwierdził, iż tak zwana premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego.
- z 20 stycznia 2005 r. (I PK 146/04): pojęcie „premia uznaniowa” jako wewnętrznie sprzeczna nie powinna być stosowana w regulaminach wynagradzania, które określają konkretne i sprawdzalne warunki jej przyznawania. Jeżeli regulamin wynagradzania pracowników określa „konkretne i sprawdzalne” warunki premiowania, to pracownik, który spełnił te warunki ma prawo do premii przewidzianej w tym przepisie.
- z 21 września 2006 r. (sygn. akt II PK 13/06), z którego wynika, iż „pracodawca, ustalając spełnienie przez pracownika ocennych warunków przyznania świadczenia, dysponuje pewnym zakresem swobody, lecz jeśli są to warunki konkretne i sprawdzalne, to świadczenie jest premią a nie nagrodą.
Premia uznaniowa a składki ZUS i podatek
Premia uznaniowa to przychód pracownika, jaki wynika z zawarcia stosunku pracy. Jako, że premia uznaniowa brutto jest dodawana do przychodów ze stosunku pracy to obowiązkiem pracodawcy jest pobranie zaliczki na podatek dochodowy od tejże premii. Zgodnie więc z powyższymi informacjami wynagrodzenie zasadnicze i premia uznaniowa podlegają opodatkowaniu.
Przeczytaj co zrobić i kiedy należy wyrejestrować pracownika z ZUS
Jak już wiemy, premia uznaniowa wchodzi do naszego wynagrodzenia w związku z czym jest ona oskładkowana i opodatkowana. Pracodawca powinien uwzględnić ten przychód w podatkach oraz w podstawie wymiaru składek na ZUS, a także naliczyć od niego odpowiednie składki. Z kolei premia uznaniowa nie może być zwolniona z obowiązku naliczania składek w okresie, gdy pracownik pobiera tzw. świadczenia chorobowe. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia składkowego, zwolnione z oskładkowania są jedynie te składniki wynagrodzenia, które mają charakter roszczeniowy (czyli pracownik ma prawo domagać się ich wypłaty). Premia uznaniowa jest jednak zależna od decyzji pracodawcy, co oznacza, że pracownik nie może dochodzić jej wypłaty w formie roszczenia. Z tego względu pracodawca musi naliczyć składki ubezpieczeniowe od pełnej kwoty premii uznaniowej wypłaconej pracownikowi.
Premia uznaniowa a urlop
Premia uznaniowa nie jest w żaden sposób uwzględniania w podstawie wynagrodzenia przy urlopach. Przyznanie premii ma zazwyczaj charakter nieprzewidywalny oraz nieregularny charakter.
Premia uznaniowa a zwolnienie lekarskie
Premia uznaniowa a wynagrodzenie chorobowe
Czy premia uznaniowa wchodzi do chorobowego wynagrodzenia? Wielu pracowników zastanawia się, czy premia uznaniowa jest wliczana do podstawy wynagrodzenia chorobowego. Aby było to możliwe, muszą być spełnione określone warunki. Premia uznaniowa może zostać uwzględniona w podstawie chorobowego, jeśli pracownik traci do niej prawo podczas nieobecności spowodowanej chorobą. W takim przypadku konieczne jest pomniejszenie jej kwoty o okres nieobecności.
Sprawdź, komu przysługuje nagroda jubileuszowa
Jeśli jednak pracodawca zdecyduje, że pracownik mimo choroby powinien otrzymać premię, to jej wysokość nie będzie brana pod uwagę przy obliczaniu wynagrodzenia chorobowego. Taka sytuacja zdarza się rzadko, ponieważ pracownicy na zwolnieniu lekarskim nie mają możliwości realizowania swoich zadań zawodowych na równi ze zdrowymi współpracownikami.
Czy premia uznaniowa wlicza się do emerytury?
Czy premia uznaniowa wlicza się do emerytury? Pamiętajmy, że premia uznaniowa jest oskładkowana jako przychód. W związku z tym jeśli odprowadzamy od niej wszystkie składki ZUS to znaczy, że premia uznaniowa jest brana przy wyliczaniu emerytury. Jeśli pracownik otrzymuje premię uznaniową regularnie może liczyć na nieco wyższą emeryturę przez większą kwotę składek ZUS.
