Księgowość 28 lutego 2024

Jaki jest podatek VAT w Polsce 2024

Po raz pierwszy podatek VAT wprowadzono we Francji w 1954 roku we Francji. Decyzja ta wynikała z potrzeby uzgodnienia systemów podatkowych państw członkowskich Unii Europejskiej i została sformalizowana za pomocą dyrektyw z 1967 roku. Od kiedy obowiązuje podatek VAT w Polsce? W Polsce natomiast podatek VAT obowiązuje od 1993 roku. Jakie są obowiązujące stawki podatku VAT? Do kiedy należy złożyć deklarację VAT? Jakie dane powinna zawierać faktura VAT? Czy da się uniknąć płacenia VAT-u w Polsce? jaki jest podatek VAT w Polsce? Podpowiadamy!

SPIS TREŚCI

Czym jest podatek VAT (podatek od towarów i usług)?

Podatek VAT (podatek od towarów i usług) obowiązuje nie tylko sprzedawcę (przy świadczeniu usług) ale również nabywcę. Jest on doliczany do wartości netto transakcji kupna – sprzedaży towarów. Rozliczenie w zakresie podatku VAT w Polsce wiąże się z tym, że pewna wartość podatku VAT jest przerzucona na konsumenta. Ile wynosi podatek vat od usług?

Zapisz się do newslettera!

Podatek VAT to kwota nakładana stopniowo na każdym etapie produkcji przez firmy, które dodają wartość. W momencie rozliczenia, przedsiębiorca reguluje podatek w oparciu o wartość sprzedaży. Co istotne, ma możliwość odliczenia opłaty VAT pod warunkiem, że wydatek, na który nakłada się podatek, jest związany z działalnością opodatkowaną (B2B). Co do zasady podatek VAT powinien pozostać niewidoczny z perspektywy ekonomicznej dla przedsiębiorcy, który nie jest ostatecznym konsumentem produktów lub usług.

W świetle prawa podatkowego można wyróżnić 2 rodzaje podatku VAT:

  • podatek VAT należny (to ten, który zostaje doliczony do ceny netto sprzedawanych towarów lub usług)
  • podatek VAT naliczony (to ten, który przedsiębiorca płaci wraz z ceną za nabyte produkty lub usługi)

Podatek VAT należny to kwota zobowiązania, jaka powstaje w momencie wystawienia faktury VAT. Opłaca się go do Urzędu Skarbowego. Podatek VAT naliczony to wartość, o którą nabywca może obniżyć podatek VAT należny w składanej deklaracji podatkowej.

Podatek VAT należny to podatek od sprzedaży, natomiast podatek VAT naliczony to podatek od zakupu. Skutkiem tego ta sama wartość podatku wykazana na fakturze dla sprzedawcy będzie kwota podatku należnego a dla nabywcy stanowić będzie kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie z podatku VAT

Na podstawie ustawy o podatku VAT, podatek od towarów i usług (czyli od wartości dodanej) dotyczy przede wszystkich podatników VAT. Obowiązek obejmuje wszystkie rodzaje spółek i przedsiębiorców, których przychody za poprzedni rok podatkowy przekroczyły 200 000 zł.

Płatnikiem VAT jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która na podstawie przepisów prawa podatkowego ma obowiązek obliczyć i pobrać od podatnika podatek, a następnie wpłacić go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Podatnikami VAT są również osoby fizyczne, które czerpią zysk z wynajmu lokalu na cele użytkowe.

Zobacz: Wynagrodzenie netto i brutto

Kto jest zwolniony z podatku VAT w Polsce?

Przedsiębiorcy, których roczne przychody nie przekraczają 200 000 zł, nie są zobligowani do uiszczania opłat. Mogą oni dobrowolnie zrezygnować ze zwolnienia. Usługi świadczone przez Pocztę Polską, sferę ochrony zdrowia, zakwaterowanie w internatach, działalność edukacyjną, pomoc społeczną, kulturalne oferty, ubezpieczenia oraz zarządzanie funduszami inwestycyjnymi, a także usługi związane ze sportem i niektóre rodzaje szkoleń nie podlegają obowiązkowi opodatkowania i płatności podatku VAT.

Każdy przedsiębiorca, który prowadzi firmę podlega pod ustawę o podatku AT w Polsce. Są jednak wyjątki.
Wyróżniamy 2 typy zwolnień podatkowych:

  • zwolnienia podmiotowe
  • zwolnienia przedmiotowe

Zwolnienia podmiotowe

Zwolnienie podmiotowe wiąże się ze zwolnieniem przedsiębiorcy z odprowadzania podatku vat od sprzedaży w momencie, kiedy sprzedaży towarów w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 200 000 zł. Oprócz limitu obrotów jest także lista produktów, od której podatku vat się nie płaci. Należą do nich sprzedaż:

  • wyrobów materiałów szlachetnych (w tym także złomu)
  • wyrobów tytoniowych
  • aut osobowych innych niż nowe środki transportu.
  • terenów budowlanych i budynków
  • usługi prawnicze, jubilerskie i ściąganie długów.

Więcej na ten temat można znaleźć w treści ustawy o podatku VAT: Art. 113 ust.1.

Zwolnienie przedmiotowe

Zwolnienie przedmiotowe dotyczy firm, które działają w określonych sektorach, takich jak: usługi medyczne, usługi finansowe i usługi edukacyjne. Cały katalog czynności, które podlegają zwolnieniu z VAT-u są zawarte w art. 43 ust. 1 ustawy o podatku vat.

Chcesz mieć najważniejsze terminy kadrowo-płacowe zawsze pod ręką ? Pobierz nasz planner na 2024r.

Pobierz

Płatnik VAT – dlaczego warto być VAT-owcem?

Zanim przedsiębiorca zdecyduje się na to rozwiązanie, warto bliżej przyjrzeć się korzyściom wynikającym z bycia VAT-owcem. Do najważniejszych należy zaliczyć:

  • możliwość pomniejszenia podatku należnego od podatku, który został naliczony (podatek VAT naliczony od sprzedaży będziesz mógł pomniejszyć o podatek wynikający z wykonanych zakupów firmowych),
  • lepszą pozycję na rynku – przy wyborze kontrahenta przedsiębiorcy wystawiający faktury VAT często preferują firmy, które za dostarczone towary czy wykonane na ich rzecz usługi wystawią im fakturę VAT,
  • możliwość przedstawienia korzystnej, transparentnej oferty – na fakturze VAT widnieje cena netto oraz wysokość podatku VAT, a to z kolei powoduje, że dla wielu przedsiębiorców taka oferta jest korzystna cenowo.

Jak obliczyć podatek VAT?

Podatek VAT można obliczyć, wykorzystując w tym celu wzór matematyczny:


podatek VAT = cena netto * stawka VAT właściwa dla danej sprzedaży.

Aby obliczyć podatek VAT można skorzystać z kalkulatora: Kalkulator VAT Brutto / Netto

Jak więc obliczyć kwotę podatku VAT?

Podatek, który mamy podany na fakturze wylicza się, poprzez pomnożenie wartości netto poszczególnych pozycji na fakturze przez określoną stawkę VAT. Faktury niezbędne są do dokonania rozliczenia. Przedsiębiorstwa, które funkcjonują powyżej 1 roku mogą płacić podatek vat przez rozliczenia kwartalne. Z kolei nowo powstałe firmy powinny się rozliczy są zobowiązane do comiesięcznego rozliczenia podatku vat z urzędem skarbowym. Prawo do odliczenia VAT przysługuje podatnikowi, który zarejestrowany jest jako czynny płatnik VAT. W tym celu konieczne jest złożenie formularza VAT- R do urzędu skarbowego.

Czytaj też: Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Obliczanie podatku VAT do zapłaty

Jak obliczyć podatek VAT do zapłaty? Aby zapłacić vat na podstawie faktur należy zsumować wartość podatku, jaki został naliczony od zakupów dokonanych w okresie miesiąca, za który ma zostać wykonane rozliczenie. Na podstawie dokładnie prowadzonej ewidencji sprzedaży, należy całą wartość VAT-u należnego zsumować. Wartości, jakie uzyskamy wpisywane są do deklaracji Urzędu Skarbowego, w której wyliczana jest różnica (i ewentualna) dopłata, lub zwrot. Jeżeli występuje konieczność dopłaty, należy dokonać jej na konto urzędu. W przypadku nadwyżki, przenosi się ją do wykorzystania w następnym miesiącu. W wyjątkowych sytuacjach lub gdy zakupy przedsiębiorcy są opodatkowane wyższą stawką VAT niż jego sprzedaż, można uzyskać zwrot nadpłaty na konto bankowe.

Jeżeli podatnik nie skorzystał z prawa do odliczenia VAT w okresie rozliczeniowym lub dwóch następnych okresach, może dokonać tego w ciągu 5 lat, składając korektę deklaracji za okres, w którym przysługiwało mu prawo do obniżenia należnego podatku.

Aktualnie, większość firm prowadzi księgowość elektroniczną, gdzie wyliczenia VAT dokonywane są automatycznie. Jeśli znamy stawkę podatku VAT adekwatną do danego produktu jest szansa na samodzielnie wyliczenie i rozliczenie vat-u.

Co podlega opodatkowaniu VAT?

Co jest objęte podatkiem vat? Opodatkowanie podatkiem VAT obejmuje cały obrót krajowy. Krótko mówiąc obowiązujące stawki vat obejmują sprzedaży towarów i świadczenie usług. Co ważne, obrót wspólnotowy także jest podlegający opodatkowaniu podatkiem VAT. Tu wymienić należy sprzedaż towarów z Polski do krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz sprowadzanie ich do kraju. Obrót zagraniczny z państwami spoza Unii Europejskiej nakłada obowiązek opodatkowania VAT na tego, kto importuje towary lub usługi do kraju.

W Polsce opodatkowaniu VAT podlega:

  • sprzedaż produktów i usług
  • import towarów
  • eksport towarów
  • wewnątrzwspólnotowa dostawa oraz nabycie towarów.

Stawki podatku VAT w Polsce. Stawki podatku VAT

Jaka jest stawka podstawowa vat? Ile procent wynosi podatek vat? Podstawowa stawka podatku vat w Polsce to 23%. Poza tym podatkiem w Polsce stosowane są także stawki obniżone vat 0%, 5% oraz 8%. Do sprzedawanego towaru należy zastosować stawkę, która z kolei jest określona przez specjalną matrycę VAT. Matryca VAT to nic innego, jak załączniki do ustawy o podatku od towarów i usług. Można w niej znaleźć specjalne tabele zawierające określone stawki przypisane do konkretnych dóbr.

Dla większości podatników odczytanie matrycy nie jest łatwym zadaniem. Dlatego też mogą wystąpić ze specjalnym wniosek o wydanie wiążącej informacji stawkowej. Decyzję w tej sprawie wydaje dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS). Po wydaniu pozytywnej opinię, otrzymujemy jasne wskazanie, jaka stawka podatkowa powinna obowiązywać za nasze konkretne produkty.

Jakie obowiązują stawki VAT w Polsce w 2024 roku?

Jakie są aktualnie obowiązujące stawki podatku od towarów i usług? Jakie są rodzaje podatku vat? Przepisy o stawkach VAT reguluje ustawa z 2004 r. o podatku od towarów i usług. Jaka stawka podatku VAT w Polsce?

W Polsce obowiązują 4 stawki podatkowe VAT. Podstawowa stawka podatku od towarów i usług w Polsce wynosi 23%. (stawki podatku vat od towarów i usług). Z kolei obniżone stawki VAT wynoszą 8%, 5% i 0%. Ponadto, w Polsce wprowadzono wysokość podatku VAT o wysokości 7% i 4%, które aplikują się w szczególnych sytuacjach. Ile wynosi podatek VAT od usług?

23% – podstawowa stawka podatku VAT w Polsce

W Polsce, standardowa stawka podatku VAT to 23% i dotyczy wszystkich towarów, i usług, które nie podlegają pod stawki obniżone.

8%, 5%, 0% – obniżone stawki podatku VAT Polska

8% stawka obniżona

Pod 8% VAT w Polsce podlegają:

  • podstawowe produkty żywnościowe, m. in., owoce ziarnkowe i pestkowe, mięso, ryby,
  • wybrane produkty medyczne,
  • wybrane artykuły higieniczne,
  • wybrane produkty rolnicze,
  • gazety, dzienniki i czasopisma,
  • usługi związane z chowem i hodowlą zwierząt (bez usług weterynaryjnych),
  • remonty i roboty budowlano-montażowe,
  • wybrane usługi gastronomiczne.

5% stawka obniżona

Pod 5% stawkę podatku od towarów i usług podlegają w Polsce:

  • specyficzne produkty żywnościowe, np. niegazowane napoje bezalkoholowe, w których udział soku wynosi min. 20%,
  • drukowane książki i mapy.

Pełny wykaz produktów, które są objęte 5% stawką VAT w Polsce jest dostępny w załączniku nr 10 do Ustawy o VAT.

0% zerowy podatek VAT w Polsce

Zerowa stawka podatku VAT w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach Unii Europejskiej, dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz eksportu towarów.

7% i 4% stawki podatku VAT w Polsce

Obowiązujące stawki VAT w wysokości 7% i 4% w Polsce są wyjątkowe. Pierwsza z nich dotyczy ryczałtowych zwrotów podatku VAT dla rolników, którzy korzystają z jednolitej stawki. Natomiast 4% stawka podatku VAT w Polsce odnosi się do ryczałtowego schematu podatkowego i obejmuje usługi świadczone przez taksówkarzy. Warto jednak zaznaczyć, że taksówkarz, który wybrał takie rozwiązanie, nie ma prawa do odliczenia podatku VAT.

Z dniem 31 grudnia 2022 roku zakończył się okres, na jaki w ramach tzw. tarczy antyinflacyjnej był obniżony podatek VAT. W 2023 roku utrzymana została tylko obniżka podatku VAT na żywność. Oznacza to, że nadal będzie stosowana stawka 0%.

Czytaj: Profil zaufany

Jakie czynności należy opodatkować VAT?

Na podstawie art. 5 ustawy o podatku vat określono czynności, które powinny zostać objęte podatkiem VAT. Wśród tych czynności wyróżniamy:

  • odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
  • eksport towarów,
  • import towarów na terytorium kraju, czyli przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego,
  • wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
  • wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 6 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT nie podlega transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy (np. kradzież).

Narzędzia uszczelniające system podatkowy w Polsce

W celu zapobiegania pogłębiania się luki podatkowej w Polsce, w prawie podatkowym wprowadzono dodatkowe narzędzia, dzięki którym jest możliwość eliminacji oszust oraz nadużyć na gruncie podatku VAT. Wśród takich narzędzi wymieniamy:

  • mechanizm podzielonej płatności (tzw. split paymanet) – jest to sposób płatności, który wykorzystuje komunikat przelewu mający zabezpieczenie podatku VAT należnego, który podlega wpłacie do urzędu skarbowego. Split payment funkcjonuje od 1 lipca 2018 r., jednak obowiązuje od listopada 2019 r.
  • biała lista podatników vat – biała lista wprowadza obowiązek weryfikacji rachunków bankowych kontrahentów. Po spełnieniu określonych warunków zapłata na rachunek kontrahenta nieznajdujący się na białej liście grozi nałożeniem sankcji.
  • jednolity plik kontrolny JPK – to zbiór zaszyfrowanych danych, zawierających informacje niezbędne dla US. Są to informacje dotyczące dokonywanych transakcji kupna/sprzedaży przez przedsiębiorcę. Od 2018 r. każda firma (która jest płatnikiem VAT) jest zobowiązana co miesiąc wysyłać JPK w ramach rozliczenia z fiskusem. Pozwala to wykryć pewne rozbieżności i nieprawidłowości z tytułu VAT.
  • kasy fiskalne online – poprzez stałe połączenie z internetem, każda transakcja (czyli każdy akt sprzedaży) zostaje zarejestrowany i przekazany do Centralnego Repozytorium Kas (CRK), stworzonego przez Ministerstwo Finansów. Dane zbierane w ten sposób umożliwiają monitorowanie aktualnej sprzedaży podatników, co w rezultacie pozwala na ograniczenie tzw. “szarej strefy” (czyli ukrywania dochodów). W przyszłości każdy przedsiębiorca będzie zobligowany do posiadania kasy fiskalnej online.

Deklaracje VAT – terminy składania deklaracji

Jaki jest termin składania deklaracji VAT? Podatnicy, którzy są zobowiązani do płatności podatku vat składają co miesiąc deklaracje VAT do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Deklaracje mogą być również składane kwartalnie do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy. Co do zasady, VAT jest płacony do urzędu skarbowego w terminie określonym do złożenia odpowiedniej deklaracji VAT.

Oprócz deklaracji, obowiązkiem vatowca jest przesyłanie do US pliku JPK, który zawiera rejestr każdej transakcji sprzedanych towarów i wykonania usługi.

Podatnicy, którzy dokonują transakcji wewnątrzwspólnotowych i świadczą usługi na rzecz podatników Unii Europejskich powinni składać co miesiąc informacje podsumowujące i informacje statystyczne (INTRASTAT) dotyczące dotyczących wewnątrzwspólnotowych transakcji towarowych.

Metoda kasowa

Rozliczenie podatku VAT polega na tym, że w okresie rozliczeniowym wykazuje się faktury wystawione, niezależnie od tego, czy są opłacone. Należy uregulować VAT należny nawet w przypadku, gdy kontrahenci jeszcze nie dokonali płatności.

Istnieje jednak wyjątek od tej reguły w postaci metody kasowej. W jej ramach, gdy sprzedaje się towary lub świadczy usługi innym przedsiębiorcom, podatek VAT płaci się dopiero po otrzymaniu zapłaty za fakturę. Jeśli naszym klientem jest osoba nieprowadząca działalności gospodarczej, obowiązek rozliczenia VAT następuje w chwili otrzymania zapłaty, jednak nie później niż 180 dni po dostarczeniu towaru lub świadczeniu usługi.

Podsumowanie

Podatek VAT w Polsce jest jednym ze źródeł wpływów do budżetu państwa. Odprowadza się go do skarbówki na podstawie pliku JPK V7 lub pliku JPK V7K. Podatek od towarów i usług to podatek powszechny i jest stosowany do każdego rodzaju sprzedaży towarów i wykonania usług. Zwolnienie z obowiązku podatkowego jest możliwe tylko w określonych sytuacjach. Ustawodawca, wprowadzając kolejne zmiany przepisów, ma na celu zabezpieczenie podatku VAT podlegającego wpłacie, przeciwdziałając tym samym oszustwom podatkowym na gruncie podatku VAT.

Aktualnie w Polsce obowiązuje jedna podstawowa i szereg obniżonych stawek podatku VAT. Wynoszą one:

  • 23 % – podstawowa stawka podatku VAT, nakładana na urządzenia elektroniczne, meble, zabawki itp.;
  • 8 %– stawka obniżona podatku VAT, nakładana z tytułu usług remontowych, konserwacyjnych czy na roboty montażowe;
  • 5 %. – stawka obniżona podatku VAT dotycząca: produktów rolnych, inwentarza żywego czy ryb, książek, czasopism specjalistycznych;
  • 0 % – stawka dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz eksportu towarów

Od kiedy jest podatek vat w Polsce?

W Polsce podatek ten został wprowadzony w 1993 r. ustawą z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym .

Ile jest podatku VAT?

Obowiązujące obecnie podstawowa stawka VAT w Polsce wynosi 23%. Oznacza to, że dla większości zakupów w supermarkecie, sklepie odzieżowym czy meblowym, doliczany jest VAT 23%. 

Skontaktuj się z ekspertem!

Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.

Główna Księgowa

Podobne wpisy