NIP – co to jest i jak sprawdzić?

Numer NIP kilka lat temu był przydzielany każdej osobie. Przez długi okres czasu, wiele osób zastanawiało się w jakim celu był nadawany. Z biegiem lat sytuacja się zmieniła. Co to jest numer NIP? Czy w ogóle jest on potrzebny? Jak się go nadaje? Przeczytaj nasz artykuł. Znajdziesz w nim wszystkie najważniejsze informacje o numerze identyfikacji podatkowej. 

SPIS TREŚCI

• NIP – co to
• Kto musi mieć numer NIP?
• Ile cyfr ma numer NIP?
• Jak uzyskać numer NIP?
• Jak sprawdzić numer NIP?
• Do czego jest potrzebny numer NIP?

NIP – co to

Numer NIP to numer identyfikacji podatkowej. Służy do identyfikacji podatników w Polsce. Wprowadzono go na mocy ustawy z 1995 r. Nadawany jest przez naczelnika Urzędu Skarbowego. W pierwszych latach obowiązywania, przyznawany był każdemu obywatelowi. Od 2011 r. sytuacja nieco się zmieniła.

Aktualnie obowiązek przyznania numeru dotyczy tylko przedsiębiorców. Osoby, które nie mają działalności gospodarczej posługują się tylko numerem PESEL. 

Sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana, kiedy osoba decyduje się założyć własną działalność gospodarczą. Sam numer NIP nie jest wystarczający. Właściciel firmy może jednak posługiwać się nim w momencie składania różnych deklaracji, zeznań, czy płacąc podatki. Przedsiębiorca może posiadać tylko jeden numer. Nie ma znaczenia, czy zaprzestał prowadzić działalność gospodarczą, czy ją zawiesił. Potwierdzenie jego nadania ujawnione jest w CEIDG lub w KRS. Krótko mówiąc, numer ten jest przeznaczony dla firm, dla osób prywatnych wystarczy numer PESEL. 

Kto musi mieć numer NIP?

Numer Identyfikacji Podatkowej nadawany jest nie tylko osobom fizycznym, które prowadzą działalność gospodarczą. Obowiązek założenia numeru dotyczy takich podmiotów jak:

• osoby prawne (fundacje, stowarzyszenia, spółki akcyjne)
• jednostki prawne (spółki jawne, partnerskie, komandytowe)
• podatników podatku od towaru i usług
• podatników podatków 
• płatników składek na ZUS i ubezpieczenie zdrowotne
• osoby, wykonujące działalność nieewidencjonowaną.

Pełną listę osób, których obowiązkiem jest uzyskanie numeru identyfikacji podatkowej można znaleźć na stronie rządowej biznes.gov.pl 

Numer NIP, podobnie jak numer PESEL jest tak zwanym numerem identyfikacyjnym. Nie powinno się ich stosować zamiennie. Oba numer mają dokładnie określone wskazania, by się nimi posługiwać. NIP jest używany przez przedsiębiorców, z kolei PESEL używają osoby prywatne.

Czytaj też: Czym jest Krajowy Rejestr Agencji Zatrudnienia?

Ile cyfr ma numer NIP?

Numer identyfikacji podatkowej składa się z 10 cyfr. Pierwsze trzy cyfry, określają tak zwany prefiks PL, czyli kod urzędu, który go nada. Kolejne sześć cyfr to cyfry losowe. Ostatnia cyfra pełni funkcję kontrolną i służy do sprawdzenia poprawności całego numeru.

Jak uzyskać numer NIP?

Numer jest nadawany przez naczelnika urzędu skarbowego. Osoby, które zakładają działalność nie muszą wypełniać druków. Wystarczy, że złożą wniosek do CEIDG-1. Wniosek ten można złożyć osobiście lub przez Profil Zaufany (przez internet). Numer Identyfikacji Podatkowej nadaje się bezpłatnie.

Jak wspomnieliśmy, każdy przedsiębiorca może posiadać tylko jeden numer. 

W zależności od podmiotu można składać różne wnioski: 

• NIP-7 składają osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej lub prowadzą działalność nieobjętą wpisem do CEIDG 
• NIP- 2 składają osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej (z wyjątkiem podmiotów wpisanych do KRS)
• NIP – 8  składają podmioty wpisane do KRS.

Jak sprawdzić numer NIP?

Każdą firmę można sprawdzić. Wystarczy do tego numer identyfikacji podatkowej. Aby upewnić się, że nasz kontrahent jest zarejestrowanym przedsiębiorcą wystarczy znać nazwę jego firmy i adres. Jeśli przedsiębiorca zarejestrował firmę w Krajowym Rejestrze Sądowym, może skorzystać ze specjalnej wyszukiwarki, jaka jest na stronie internetowej. 

W celu sprawdzenia firmy zarejestrowanej w CEIDG, wystarczy tylko wpisać jej nazwę w wyszukiwarce przedsiębiorców. W ten sposób uzyskujemy numer przedsiębiorcy.

Podsumowując, numer identyfikacji podatkowej można sprawdzić na kilka sposobów. Głównie przez wyszukiwarkę Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W tym celu potrzebujemy wpisać imię i nazwisko lub numer REGON. W rejestrze CEIDG można także sprawdzić informację, takie jak:

• imię i nazwisko, firmę, REGON
• datę rozpoczęcia działalności 
• datę zawieszenia i wznowienia działalności
• adres firmy
• rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej
• dane kontaktowe
• dane pełnomocników firmy
• informację dotyczące upadłości, postępowania naprawczego, czy restrukturyzacyjnego. 

Nieco inaczej sprawa wygląda w przypadku podmiotów zagranicznych. Można ich zidentyfikować na stronie Komisji Europejskiej. Można znaleźć tam tak zwany VAT Information Exchange System – VIES. Jeśli nie uda odnaleźć się danych firmy, należy sprawdzić ją w rejestrze kraju, gdzie jest zarejestrowana. 

Do czego jest potrzebny numer NIP?

Jedną z najważniejszych funkcji numeru jest identyfikacja przedsiębiorców w kontaktach z organami podatkowymi. Numer pozwala na przyporządkowanie przez urząd skarbowy działalności gospodarczej do konkretnego przedsiębiorcy. Dzięki niemu może swobodnie monitorować działalność pod kątem przestrzegania przepisów podatkowych.

Numer Identyfikacji Podatkowej jest niezbędny do wystawienia faktur. Przedsiębiorca, chcąc dokonać jakiejkolwiek transakcji musi podać na fakturze swój numer identyfikacji podatkowej i numer identyfikacji podatkowej odbiorcy. Bez tego dokumentu nie można zaksięgować sprzedaży czy rozliczenia podatkowego. 

Innym, równie ważnym zastosowaniem numeru jest jego wykorzystanie przy zgłaszaniu do ZUS. Każdy przedsiębiorca jest zobowiązany odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Bez tego numeru, nie ma możliwości zgłosić ich do ZUS-u.

Numer Identyfikacji Podatkowej wykorzystuje się także w kontaktach z bankami oraz w transakcjach zagranicznych. Warto podkreślić, że numer ten jest ważny nie tylko dla przedsiębiorców, ale również dla zwykłych obywateli.

Osoby prowadzące działalność gospodarczą, są zobowiązane do wydawania faktur z numerem identyfikacji podatkowej. Pozwala to odliczyć część wydatków związanych z usługami czy towarami od podatku.

Numer ten jest niezbędnym elementem prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Dzięki niemu możliwe jest:

• identyfikowanie przedsiębiorców,
• kontrolowanie ich działalności pod kątem przestrzegania przepisów podatkowych
• wykonywanie transakcji handlowych. 

Może Cię również zainteresować: Faktura

Skontaktuj się z ekspertem!

Chcesz uzyskać poradę od naszego eksperta? Skontaktuj się z nami już teraz i otrzymaj fachowe wsparcie! Nasi eksperci są gotowi pomóc Ci rozwiązać Twoje problemy i osiągnąć sukces.

Specjalista ds.kadr i płac

Zadaj pytanie